Ιδιωτικοποιήσεις: Χορός δισεκατομμυρίων με θύμα τους εργαζόμενους

Ιδιωτικοποιήσεις: Χορός δισεκατομμυρίων με θύμα τους εργαζόμενους

Η συγκεκριμένη ερώτηση θα μπορούσε να αποτελέσει μνημείο χειραγώγησης της κοινής γνώμης και βίαιης απόσπασης συναίνεσης από τους συμμετέχοντες σε έρευνα στη βάση μιας διατύπωσης που προδιαθέτει θετικά τον συμμετέχοντα, χώρια του ότι αποκρύπτει ουσιώδεις πληροφορίες: «Είστε υπέρ ή κατά των αποκρατικοποιήσεων και γενικότερα της αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου ως μέσου αντιμετώπισης της κρίσης;». Η απάντηση που δόθηκε στο συγκεκριμένο ερώτημα της δημοσκόπησης της Κάπα Research όπως δημοσιεύθηκε στο Βήμα την Κυριακή 30 Δεκεμβρίου ήταν η αναμενόμενη: 62,5% υπέρ και μόνο ένα ποσοστό 30,3% κατά. Ποιος θα έλεγε όχι; Η συγκεκριμένη ερώτηση δεν ήταν η μοναδική που δημοσιεύεται το τελευταίο χρονικό διάστημα κι η οποία επιχειρεί να εμφανίσει την κοινή γνώμη να συμφωνεί με το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων. Το καταφέρνει δε, παραπληροφορώντας! Για παράδειγμα, η λέξη «αξιοποίηση» μόνο κατ’ ευφημισμό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που αποδεδειγμένα θα αποφέρει ελάχιστα στα δημόσια ταμεία, θα πλήξει το άμεσο και μακροπρόθεσμο δημόσιο συμφέρον, ενώ θα δημιουργήσει τεράστιες πηγές κέρδους για τον ιδιωτικό τομέα.

Λεωνίδας Βατικιώτης

Ας φανταστούμε από την άλλη πόσο διαφορετικές θα ήταν οι απαντήσεις στην δημοσκόπηση της Κάπα Research αν η ερώτηση είχε διατυπωθεί ως εξής: «Είστε υπέρ ή κατά της εκχώρησης σε ιδιώτες της δημόσιας περιουσίας;», ή «θέλετε να επαναληφθεί και σε άλλους τομείς δημοσίου συμφέροντος ό,τι συνέβη με τους ιδιώτες της Energa και της Hellas Power που εισέπραξαν τα τιμολόγια, κατέθεσαν τα χρήματα σε προσωπικούς τους λογαριασμούς στην Ελβετία κι έφυγαν;» ή «συμφωνείτε με την πώληση των δημοσίων επιχειρήσεων που θα σημάνει αύξηση στα τιμολόγια, χειρότερες υπηρεσίες και απολύσεις;» ή ακόμη κι υπό την ακόλουθη απλή (και διόλου φορτισμένη) μορφή: «είστε υπέρ ή κατά των ιδιωτικοποιήσεων όπως επιβάλλονται από τα Μνημόνια και την Τρόικα;». Προφανώς καμιά απ’ αυτές τις ερωτήσεις δεν θα εξασφάλιζε την συναίνεση που ζητά η κυβέρνηση.

Η «επιχείρηση γοητείας» για τις ιδιωτικοποιήσεις που ασκείται από τα Μέσα ενημέρωσης και την τρικομματική κυβέρνηση Σαμαρά (αφήνοντας κατά μέρους προς το παρόν τα ιδιοτελή συμφέροντα εκδοτών και πολιτικών που κρύβονται πίσω από κάθε ιδιωτικοποίηση) συνδέεται ευθέως με την επιτάχυνση του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας που σχεδιάζεται για τους επόμενους μήνες. Με βάση δημοσιεύματα που συγκεκριμενοποιούν ό,τι περιλαμβάνεται στον κρατικό προϋπολογισμό και το Τρίτο Μνημόνιο, η κυβέρνηση αναμένει να εισπράξει φέτος 5 δισ. ευρώ και μέχρι το 2016 συνολικά 15 δισ. ευρώ, ενώ με βάση τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις υπολογίζεται ότι από το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας θα εισρεύσουν συνολικά 25 δισ. ευρώ.

Η διαπίστωση πως η ίδια η διαδικασία αποκρατικοποιήσεων είναι εγγενώς ταυτισμένη με την διαφθορά επιβεβαιώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα όταν έγινε γνωστό πως η Ελένη Παπακωνσταντίνου ξαδέρφη του πρώην υπουργού Οικονομικών (ευρωβουλευτή κι εκπροσώπου Τύπου επίσης του ΠΑΣΟΚ) Γιώργου Παπακωνσταντίνου, το όνομά της οποίας υπήρχε στη λίστα Λαγκάρντ, συμμετείχε στο Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων του ΤΑΙΠΕΔ, του ταμείου ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας. Για να αποτραπούν ταυτίσεις και συνειρμοί, η ίδια έσπευσε να ανακοινώσει την παραίτησή της από το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά τα συμπεράσματα δεν επιδέχονται καμία αμφισβήτηση για την σύνθεση και την λειτουργία της σύγχρονης Μέκκας των νεοφιλελεύθερων Ταλιμπάν, του ΤΑΙΠΕΔ, που υπόσχεται να μειώσει το μέγεθος του κράτους και να εξαλείψει φαινόμενα αναξιοκρατίας τα οποία υποτίθεται συνοδεύουν αποκλειστικά και μόνο την παρουσία του δημοσίου τομέα στην οικονομική ζωή: σκανδαλώδης ευνοιοκρατία και νεποτισμός με τον ξάδελφο υπουργό να διορίζει την ξαδέλφη και κόρη πρώην υπουργού η οποία έχει βγάλει εκτός Ελλάδας ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό που μένει να δούμε πώς θα αποδείξει την προέλευσή του και το όνομα της οποίας βγήκε εκτός λίστας, κατά ποινικά διώξιμο τρόπο…

Η συμμετοχή της Παπακωνσταντίνου στο ΤΑΙΠΕΔ δεν ήταν κι η μοναδική περίπτωση που το ταμείο ξεπουλήματος κατηγορήθηκε για αδιαφάνεια και διαφθορά. Ήταν η πιο πρόσφατη. Η αμέσως προηγούμενη περίπτωση που ξεχώρισε αφορούσε τις κατηγορίες που διατυπώθηκαν στο αφιέρωμα του περιοδικού Στερν για τους έλληνες ολιγάρχες, το οποίο μπορεί να επεδίωκε να εκθέσει συνολικά την ελληνική αστική τάξη για να διευκολυνθεί η οικονομική κατοχή της χώρας από την Γερμανία, από την άλλη όμως τα περισσότερα στοιχεία που ανέφερε

(κι όχι φυσικά όλα) ήταν αδιαμφισβήτητα. Όπως για παράδειγμα η στελέχωση του ΤΑΙΠΕΔ με μάνατζερ που προέρχονται από την αυτοκρατορία του Λάτση και κυρίως από την τράπεζα Γιούρομπανκ. Το δημοσίευμα δεν άφηνε ασχολίαστη για παράδειγμα την εκχώρηση του εμπορικού κέντρου του Αμαρουσίου στον όμιλο Λάτση, που αποφασίστηκε τον Οκτώβριο του 2012 και χαιρετήθηκε από την ελληνική πολιτική ελίτ, έναντι του αστρονομικού ποσού του μισού ευρώ (50 λεπτών!) ανά τετραγωνικό μέτρο! Χαρακτηριστικό παράδειγμα «αξιοποίησης» της δημόσιας περιουσίας, το οποίο φυσικά «θάφτηκε» από την ειδησεογραφία. Γιατί δημοσκόποι και ΜΜΕ δεν συμπεριέλαβαν αντίστοιχη ερώτηση σε έρευνες να μάθουν τι λέει η κοινή γνώμη; Πχ. Συμφωνείτε με την εκχώρηση του Μολ στον όμιλο Λάτση έναντι 50 λεπτών του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο; Στον όμιλο Λάτση (που ήδη ελέγχει το 42%) αναμένεται επίσης να περάσουν τα Ελληνικά Πετρέλαια και, μεταξύ πολλών άλλων, το Ελληνικό, το καλύτερο προς πώληση οικόπεδο αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. Η ανακοίνωση του διαγωνισμού κατά τις επόμενες μέρες δεν αποκλείεται να συνοδευτεί με την αναθεώρηση των όρων εκχώρησης προς όφελος των ιδιωτών. Ο όμιλος Λάτση δέχθηκε σημαντικές επικρίσεις για την απόφασή του να εκχωρήσει το 50% του κεφαλαίου από την Μαρίνα Φλοίσβου στον τούρκικο όμιλο Ντογκούς, δημιουργώντας ανησυχίες για την πρόσβαση που μπορεί να αποκτήσει η Τουρκία σε νευραλγικές πληροφορίες που σχετίζονται με την ασφάλεια της Ελλάδας.

Το μερίδιο στην Μαρίνα Φλοίσβου δεν είναι και η μοναδική περίπτωση οικονομικής επέλασης των τουρκικών συμφερόντων στην Ελλάδα χρησιμοποιώντας τις ιδιωτικοποιήσεις ως δούρειο ίππο. Τουρκικά κεφάλαια έχουν αποκτήσει μέχρι στιγμής πρόσβαση στην καπνοβιομηχανία ΣΕΚΑΠ που εδρεύει στην Ξάνθη κι επίσης στην μαρίνα και τον λιμένα της Μυτιλήνης, όπου ο πανίσχυρος όμιλος Κοτς προχώρησε συνεργασία με τον όμιλο Φολί Φολί του Δ. Κουτσολιούτσου αναλαμβάνοντας από κοινού την εκμετάλλευση τους για 40 ολόκληρα χρόνια. Ειρήσθω εν παρόδω, δεν περνάει απαρατήρητη η επιλογή των Τούρκων να επενδύσουν σε οικονομικές δραστηριότητες και περιοχές της Ελλάδας που άπτονται των χρόνιων διεκδικήσεων τους…

Ευρύτερης σημασίας αλλαγές θα σημάνει κι η ιδιωτικοποίηση του ΟΠΑΠ, δεδομένων των προτάσεων που έχουν μέχρι στιγμής υποβληθεί και του γεγονότος ότι η συγκεκριμένη επιχείρηση αποτελεί ανεξάντλητη μηχανή «κοπής» ρευστού. Μόνο το 2011 ο ΟΠΑΠ προσέφερε στο ελληνικό δημόσιο, και μέσω αυτού στους πιστωτές μας, 935 εκ. ευρώ, για να ανταμειφθεί από το ελληνικό δημόσιο με την παραχώρηση του μονοπωλίου για το διαδικτυακό στοίχημα μέχρι το 2020, αποδεικνύοντας έτσι πως οι ιδιωτικοποιήσεις οδηγούν στην μονοπώληση της αγοράς κι όχι στην είσοδο νέων ανταγωνιστών και την δημιουργία συνθηκών ελεύθερης αγοράς, όπως διατείνονται οι νεοφιλελεύθεροι. Στις επτά επιχειρήσεις που έχουν εκδηλώσει επίσημα την πρόθεσή τους μέχρι στιγμής (κι ενδέχεται στην πορεία να δώσουν την θέση τους σε λιγότερα σχήματα που θα δημιουργηθούν από μεταξύ τους συμμαχίες) συμπεριλαμβάνονται τρεις ξεχωριστού ενδιαφέροντος: Πρώτη, η Ιντραλότ, συμφερόντων Κόκκαλη, που αν κερδίσει και τον ΟΠΑΠ θα εδραιώσει την θέση της Ελλάδα στον τομέα τυχερών παιχνιδιών. Δεύτερη είναι η Έμα – Δέλτα στην οποία συμμετέχει με ποσοστό 33,3% ο Γιώργος Μελισσανίδης που μέχρι τώρα δραστηριοποιούταν στο εμπόριο καυσίμων διαθέτοντας τεράστια πλεονεκτήματα στον ανταγωνισμό κι έχοντας επίσης αναλάβει τον εφοδιασμό του 6ου αμερικάνικου στόλου. Τυχόν είσοδός του στα τυχερά παιχνίδια θα σημάνει την σημαντική άνοδο του ειδικού βάρους που έχουν στο ελληνικό κεφάλαιο και τον εγχώριο ανταγωνισμό όσοι καπιταλιστές εξασφάλισαν την «πρωταρχική συσσώρευση» στον εφοπλισμό και τις παρεμφερείς δραστηριότητες, όπως καύσιμα, κ.α. (Αλαφούζος, Μαρινάκης, Ρέστης, κ.α.). Η τρίτη, ιδιαίτερου ενδιαφέροντος πρόταση, προέρχεται από την Third Point. Μια εταιρεία άγνωστη στην Ελλάδα, μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, όταν με αφορμή την επιχείρηση επαναγοράς ομολόγων του ελληνικού δημοσίου αποδείχτηκε ο μεγάλος κερδισμένος από την απόφαση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης της 27ης Νοεμβρίου. Ειδικότερα, η Third Point (που δραστηριοποιείται στην αγορά των κεφαλαίων αντιστάθμισης κινδύνου – hedge funds – αξίας 2 τρισ. δολ. σήμερα) κατάφερε να εξασφαλίσει κέρδη 100%, αγοράζοντας ελληνικά ομόλογα όταν πουλιούνταν στο 17% της ονομαστικής τους τιμής και πουλώντας τα στο 35% της ονομαστικής, αρχικής τους τιμής, στο πλαίσιο της πρόσφατης «μίνι αναδιάρθρωσης» του ελληνικού δημόσιου χρέους. Το πρωτοσέλιδο των Financial Times που ανέδειξε το θέμα στις 19 Δεκεμβρίου 2012 είχε τίτλο «Κορυφαίο κεφάλαιο αντιστάθμισης κινδύνου κερδίζει 500 εκ. δολ. πάνω στο ελληνικό στοίχημα». Και υπότιτλο: «Το Third Point βοήθησε την Αθήνα να παραμείνει στο ευρώ». Το ελληνικό στοίχημα ωστόσο – βοηθούσης της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ που πράγματι απομάκρυνε σημαντικούς κινδύνους για το κεφάλαιο – αποδείχθηκε έργο με πολλές πράξεις και νικητές πάντα τους ίδιους κερδοσκόπους.

Η συγκεκριμένη περίπτωση ωστόσο αναδεικνύει κι άλλη μια διάσταση των ιδιωτικοποιήσεων: ότι αντί για την δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης με την συνακόλουθη δημιουργία θέσεων εργασίας, όπως υπόσχεται η κυβέρνηση προκειμένου να εξασφαλίσει από την κοινωνία συναίνεση και νομιμοποίηση για την ταξική πολιτική της, το μόνο που καταφέρνουν είναι να εντάσσουν την οικονομία στους «υψηλούς ορόφους» της διεθνούς κερδοσκοπίας αυξάνοντας έτσι την αστάθεια. Η κυβέρνηση δεν αποκλείεται σε λίγο καιρό να ζητωκραυγάζει καμαρώνοντας ότι «διεθνούς φήμης επενδυτές επέλεξαν την Ελλάδα δίνοντας έτσι ψήφο εμπιστοσύνης στην πολιτική της» κι άλλες τέτοιες ανοησίες. Θα κρύβει όμως ότι πρόκειται για αρπακτικά που προσελκύονται αποκλειστικά και μόνο από υψηλά και γρήγορα κέρδη, αποφεύγοντας μακροχρόνιες τοποθετήσεις, ακόμη κι εξασφαλισμένου αλλά χαμηλού, δηλαδή λογικού κέρδους. Η Ελλάδα έτσι την ίδια ώρα που οδηγεί στη χρεοκοπία ασφαλιστικά ταμεία, νοσοκομεία και δήμους, κλείνει πανεπιστήμια κι αφήνει σχολεία χωρίς πετρέλαιο γίνεται πόλος έλξης των πιο άγριων κι αμείλικτων κερδοσκόπων.

Δεν πρόκειται για προβλέψεις. Οι ιδιωτικοποιήσεις δείχνουν ήδη το επιθετικό και μη φιλικό προς τον εργαζόμενο και πολίτη πρόσωπο τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ηπειρωτική γαλακτοβιομηχανία Δωδώνη που ιδιωτικοποιήθηκε πρόσφατα και υπό το νέο της καθεστώς για πρώτη φορά από το 1964 δεν ανακοίνωσε τιμές, δεν έδωσε πριμ ως εκκαθάριση, ούτε τις προκαταβολές που έπαιρναν οι παραγωγοί. Το πλήγμα για την ντόπια οικονομία θα είναι συντριπτικό να λάβουμε υπ’ όψη μας ότι ήδη η Ήπειρος βρίσκεται στα τελευταία σκαλοπάτια της κοινωνικής ανάπτυξης κι επίσης το μέλλον άδηλο. Αρκεί μια ματιά στην βορειοελλαδίτικη ΑΓΝΟ, που πριν τις γιορτές υπέβαλε αίτηση υπαγωγής στο πτωχευτικό άρθρο 99, προκαλώντας απόγνωση στις οικογένειες των 330 εργαζομένων της που παραμένουν απλήρωτοι επί τρεις μήνες. Η ΑΓΝΟ ωστόσο μέχρι το 2003, οπότε και ιδιωτικοποιήθηκε, είχε σχεδόν μηδενικά χρέη.

Το ισοζύγιο είναι εμφανές: Η ιδιωτικοποίηση έκανε τους αγοραστές της πλούσιους ενώ οδήγησε τους εργαζόμενους στην ανεργία και την τοπική οικονομία στον μαρασμό. Αυτό θα συμβεί σε μεγαλύτερη κλίμακα στην Ελλάδα αν υλοποιηθεί το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που προωθεί η κυβέρνηση και για φέτος (με βάση το τρίτο μνημόνιο) προβλέπει το ξεπούλημα των ακόλουθων επιχειρήσεων: ΟΠΑΠ (2-35.000 παιγνιομηχανήματα), κρατικά λαχεία, IBC (δεύτερη δόση), ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, Κασσιώπη, ΟΠΑΠ (πώληση 33%), πώληση επαναμίσθωση 28 κτηρίων, ΕΛΠΕ, Αστέρας Βουλιαγμένης, ΛΑΡΚΟ, Αφάντου, περιφερειακά αεροδρόμια, Ελληνικά ταχυδρομεία, και αποθηκευτικός χώρος Νότια Καβάλα. Τίποτε φυσικά δεν αποκλείει το πρόγραμμα αυτό να ανατραπεί. Η γραμμή στο ΤΑΙΠΕΔ είναι πουλήστε όσο – όσο, άρον – άρον! (Ή, όσο προλαβαίνετε μέχρι να αρχίσουν τα ειδικά δικαστήρια!)

Η ΕΕ μοχλός επιτάχυνσης των ιδιωτικοποιήσεων

Η λίστα των μεγαλύτερων ελληνικών επιχειρήσεων με τις 3 πρώτες να είναι πλέον ημι-δημόσιες και πρώην κρατικές (Ελληνικά Πετρέλαια, ΔΕΗ, ΟΠΑΠ) αποτελεί την πιο τρανταχτή απόδειξη για την αποτυχία των ιδιωτών να εξασφαλίσουν υψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης του προϊόντος και νέες θέσεις εργασίας. Κι αυτό λόγω του ότι αποφεύγουν να αναλάβουν κινδύνους. Μέχρι στιγμής άλλωστε οι δημόσιες, ή ημι-δημόσιες επιχειρήσεις κρατούν στην Ελλάδα τα σκήπτρα στις επενδύσεις. Ενδεικτικά μόνο οι επενδύσεις της ΔΕΗ και των ΕΛΠΕ τα 3 και 5 τελευταία χρόνια αντίστοιχα ανήλθαν σε 3 δισ. ευρώ για κάθε μία από τις δύο αυτές επιχειρήσεις! Καθόλου τυχαία δεν είναι η προτεραιότητα που έχουν στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων οι ενεργειακές εταιρείες, όπως η ΔΕΠΑ (με καθαρά κέρδη το 2011 ύψους 190 εκ. ευρώ, υπερδιπλάσια σε σχέση με το 2010) και η ΔΕΣΦΑ.

Επιτάχυνση στην ιδιωτικοποίηση των λιμένων αναμένεται να σηματοδοτήσει η δημιουργία τεσσάρων εταιρειών στις οποίες εντάχθηκαν τα μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας: Στην πρώτη ομάδα συμπεριλαμβάνονται τα λιμάνια της Αττικής, Ελευσίνα, Ραφήνα και Λαύριο, που τίθενται υπό την ομπρέλα του ΟΛΠ. Κάτω από την ομπρέλα του ΟΛΘ μπαίνουν τα λιμάνια της Καβάλας, της Αλεξανδρούπολης και του Βόλου, στον Οργανισμό Λιμένα Πατρών εντάσσονται τα λιμάνια της δυτικής Ελλάδας, Ηγουμενίτσας και Κέρκυρας, ενώ αυτόνομος θα παραμείνει ο Οργανισμός Λιμένα Ηρακλείου. Κίνητρο για την προώθηση της ιδιωτικοποίησης τους παραμένουν τα υψηλά κέρδη που παρουσιάζουν. Ο ΟΛΠ, για παράδειγμα, μόνο κατά το πρώτο εννιάμηνο του 2012 παρουσίασε αύξηση του μικτού κέρδους κατά 50% και των καθαρών κερδών μετά από φόρους κατά 22%. Για την ίδια χρονική περίοδο ο ΟΛΘ παρουσίασε αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 8% και αύξηση κερδοφορίας κατά 76%. Τα σημαντικά κέρδη λοιπόν που εξακολουθούν να συγκεντρώνουν οι πρώην δημόσιες επιχειρήσεις αποτελούν το κίνητρο για το ξεπούλημά τους.

Ενίοτε ωστόσο κίνητρο αποτελούν όχι τα πραγματικά κέρδη αλλά τα δυνητικά. Όπως συμβαίνει για παράδειγμα στην ΕΥΔΑΠ όπου τα χρήματα τα οποία οφείλουν στην υπηρεσία οι δήμοι και το δημόσιο αγγίζουν τα 522 εκ. ευρώ. Μάλιστα αν συνυπολογιστούν και οι προσαυξήσεις, τότε η ΕΥΔΑΠ έχει να λαβαίνει περίπου 850 εκ. ευρώ. Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με μάννα εξ ουρανού για τους υποψήφιους αγοραστές γιατί υπερβαίνει σημαντικά το ποσό που απαιτείται για την εξαγορά της και ανέρχεται σε 300 εκ. ευρώ – μόλις! Γίνεται έτσι εύκολα αντιληπτό ότι ο ιδιώτης που θα αγοράσει την ΕΥΔΑΠ μπορεί νε μία νυκτί να εξασφαλίσει μισό δισ. ευρώ πιέζοντας το δημόσιο και τους δήμους να του αποδώσουν όσα οφείλουν. Επιβάλλοντας ταυτόχρονα και τριπλασιασμό του κόστους στα νοικοκυριά όπως γράφεται και λέγεται επίμονα θα θησαυρίσει χωρίς να κάνει την παραμικρή επένδυση.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τα ΕΛΠΕ στα οποία το ελληνικό δημόσιο οφείλει περίπου 500 εκ. ευρώ, εκ των οποίων τα 350 εκ. προέρχονται από τον στρατό (ειδικά αεροπορία και ναυτικό) και τα 150 εκ. από την θέρμανση των δημοσίων κτιρίων.

Τα πραγματικά, πρακτικά προβλήματα που υφίστανται για την καταβολή αυτών των χρεών ανέλαβε να τα απομακρύνει η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, προς όφελος φυσικά των ιδιωτών. Με την οδηγία 2011/7/ΕΕ του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου και του συμβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2011 και με τίτλο «για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές» η οποία αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή στις 16 Μαρτίου 2013 προβλέπεται η αυστηροποίηση των κυρώσεων κι ειδικότερα η καταβολή τόκων υπερημερίας. Κάτι που για πολλές πρώην ΔΕΚΟ θα ισχύει για πρώτη φορά. Αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άρθρο 4: «Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, κατά τις εμπορικές συναλλαγές, στις οποίες ο οφειλέτης είναι δημόσια αρχή, ο πιστωτής δικαιούται κατά την εκπνοή της προθεσμίας… νόμιμο τόκο υπερημερίας χωρίς να απαιτείται όχληση»… Το αποτέλεσμα θα είναι πώς το δημόσιο και οι δήμοι θα βρεθούν σε δεινή θέση καθώς αν δεν πληρώνουν άμεσα τις υποχρεώσεις τους αυτές θα αυξάνονται κάθε μήνα, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι οι υποχρεώσεις αυτές μπορεί να αφορούν κάλυψη της θέρμανσης σε σχολεία ή την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών πτήσεων της πολεμικής αεροπορίας.

Εν κατακλείδι η ΕΕ έρχεται να διασφαλίσει την επιχειρηματική, πλήρως ανταποδοτική λειτουργία του δημόσιου τομέα παύοντας την διάκριση που υπήρχε ως τώρα και στην βάση της είχε τον κοινωφελή χαρακτήρα των υπηρεσιών που παρείχε το κράτος, στη βάση του γενικού συμφέροντος, και του επέτρεπε να καθυστερεί πληρωμές ή ακόμη και να μην πληρώνει, σε ορισμένες περιπτώσεις. Οι Βρυξέλλες εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των ιδιωτών φροντίζει ώστε ακόμη μεγαλύτερο μέρος των φορολογικών και δημοσίων εσόδων να καταλήγει στην τσέπη τους με κάθε δυνατό τρόπο.

Εντύπωση ωστόσο προκαλεί η ύπαρξη δύο μέτρων και δύο σταθμών σε ό,τι αφορά την λειτουργία του δημοσίου. Γιατί ενώ από την μια του επιβάλλεται να πληρώνει μέχρι τελευταίου ευρώ τους ιδιώτες προμηθευτές, στο όνομα της εξυγίανσης της αγοράς, από την άλλη επιβάλλει στις δημόσιες επιχειρήσεις να χρυσοπληρώνουν τους ιδιώτες, κατά παράβαση των κανόνων της αγοράς! Χαρακτηριστική περίπτωση είναι το άρθρο 197 του νόμου 4001/2011, σύμφωνα με το οποίο ο όμιλος Μυτιληναίου επωφελείται από 50 έως 150 εκ. ευρώ ετησίως σε βάρος της ΔΕΗ, του ΛΑΓΗΕ (Λειτουργού Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) και φυσικά των καταναλωτών. Με βάση αυτή την ρύθμιση που προωθήθηκε από τον τότε υπουργό Γ. Παπακωνσταντίνου ολόκληρη η παραγωγή των 340 MW εκλαμβάνεται ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, με αποτέλεσμα η ΔΕΗ να επιδοτεί τον ανταγωνιστή της, ο οποίος μάλιστα της χρωστάει γύρω στα 150 εκ. ευρώ και – το άκρον άωτο του θράσους – τώρα ετοιμάζεται να διεκδικήσει την ΔΕΠΑ μαζί με τον Γ. Βαρδινογιάννη!

(Πριν, 6.1.2013)