Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

Τι μας επιφυλάσσουν οι αραβικές εξεγέρσεις;


Τι μας επιφυλάσσουν οι αραβικές εξεγέρσεις;



FREE photo hosting by Fih.gr
Το 1848, στην διάρκεια των αστικών
δημοκρατικών επαναστάσεων, εμφανίστηκε το εργατικό κίνημα για πρώτη φορά με
δικό του ανεξάρτητο κοινωνικο-πολιτικό ρόλο. Στις αρχές του 20ου αιώνα, στο
συγκρουσιακό πεδίο που δημιούργησε η αρτιγέννητη τότε ιμπεριαλιστική περίοδος
του καπιταλισμού, δόθηκε η ιστορική ευκαιρία για το πιο μεγάλο κύμα
προλεταριακών επαναστάσεων που γνώρισε η ανθρώπινη ιστορία. Τι μας
επιφυλάσσουν οι οδύνες της μετάβασης του αραβικού και του μουσουλμανικού
κόσμου σε μια νέα εποχή;
Οι εξεγέρσεις
στην Τυνησία, την Αίγυπτο, την Λιβύη, την Υεμένη, τα Εμιράτα κ.ά. πρέπει να
ειδωθούν, παρά τις ιδιαιτερότητές τους, ως μέρη της ίδιας διαδικασίας; Ποιας;
Μιας διαδικασίας αραβικής; Μουσουλμανικής; Μπορεί σήμερα να ξεδιπλωθεί στη
Μέση Ανατολή μια επαναστατική διαδικασία η οποία θα τείνει στον σοσιαλιστικό
μετασχηματισμό της περιοχής; Ή μήπως οι εξεγέρσεις αυτές έρχονται να
προκαλέσουν την επιτάχυνση της διαδικασίας προσαρμογής των εν λόγω χωρών στον
καπιταλισμό της παγκόσμιας ελεύθερης αγοράς και, επίσης, να διεκδικήσουν εκ
παραλλήλου την αναβάθμισή τους σε αυτά τα πλαίσια;

Του Γιώργου Λιερού

Οι εξεγέρσεις στην Τυνησία,
την Αίγυπτο, την Λιβύη, την Υεμένη, τα Εμιράτα κ.ά. πρέπει να ειδωθούν, παρά τις
ιδιαιτερότητές τους, ως μέρη της ίδιας διαδικασίας; Ποιας; Μιας διαδικασίας
αραβικής; Μουσουλμανικής; Μπορεί σήμερα να ξεδιπλωθεί στη Μέση Ανατολή μια
επαναστατική διαδικασία η οποία θα τείνει στον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της
περιοχής; Ή μήπως οι εξεγέρσεις αυτές έρχονται να προκαλέσουν την επιτάχυνση της
διαδικασίας προσαρμογής των εν λόγω χωρών στον καπιταλισμό της παγκόσμιας
ελεύθερης αγοράς και, επίσης, να διεκδικήσουν εκ παραλλήλου την αναβάθμισή τους
σε αυτά τα πλαίσια;


Μετά από πολλές δεκαετίες,
βλέπουμε να εισβάλλει στην σκηνή ο ένας Αραβικός λαός, Άραβες πολίτες που
ξεπερνάν τα στενά όρια και τις ιδιαίτερες φυσιογνωμίες των ξεχωριστών αραβικών
εθνικών κρατών. Παρά τις διαφορές ανάμεσα στις αραβικές χώρες και ανάμεσα στις
ίδιες τις εξεγέρσεις, η ταχύτητα με την οποία μεταλαμπαδεύεται η φλόγα από τη
μία χώρα στην άλλη θυμίζει τις επαναστάσεις στην Ευρώπη το 1848 και το
1917/1923. Δεν πρέπει να εξαντλήσουμε την προσέγγισή μας στην περιπτωσιολογία,
στην παράθεση ενός αθροίσματος συγκυριών και γεγονότων και να κρύψουμε πίσω τους
τις βαθύτερες διεργασίες που τους δίνουν ενότητα και συνοχή.


Ενότητα; Συνοχή; Οι αραβικές
εξεγέρσεις στο μέτρο που είναι όντως εξεγέρσεις και όχι απλώς ταραχές ή πολιτικά
πραξικοπήματα συνίστανται από μια πολλότητα αντιφατικών και συγκρουόμενων μεταξύ
τους διεργασιών · ανοίγουν πολλούς διαφορετικούς ή και αντίθετους δρόμους. Είναι
συμβάντα, καταστάσεις εντελώς καινούργιες, που μόνο εν μέρει μπορούν να
κατανοηθούν με έννοιες, θεωρητικά σχήματα ή ιδέες που έρχονται από το παρελθόν.


*


Από τα τέλη του 18ου αιώνα
και για ένα σχεδόν αιώνα, κινήματα θρησκευτικής και κοινωνικής μεταρρύθμισης
συγκλονίζουν τον μουσουλμανικό κόσμο από τη Δυτική Αφρική μέχρι την Αραβική
χερσόνησο και τη Μεσοποταμία. Όμως, ο Ουθμάν νταν Φοντίο στη Δυτική Αφρική, ο
Μουχαμάντ αλ Ουαχάμπ στην Αραβία, ο Μάχντι Μουχαμάντ στο σημερινό Σουδάν και
πολλοί άλλοι, απέτυχαν στο σχέδιο της αναγέννησης του μεγάλου χρηστοκυβέρνητου
χαλιφάτου. Τον 19ο αιώνα, ο αραβικός και μουσουλμανικός κόσμος δεν μπορούσε να
έχει καμία τύχη απέναντι στην Ευρώπη που είχε ήδη προχωρήσει στη βιομηχανική
επανάσταση και οργανωνόταν με πολιτικούς και δικαϊκούς θεσμούς βγαλμένους μέσα
από την Αγγλική και Γαλλική επανάσταση και τρεις αιώνες νεωτερικότητας. Πλέον,
ως προϋπόθεση για την αντίσταση στην Δύση τίθεται το αίτημα του εκσυγχρονισμού.
Η Μέση ανατολή και η βόρεια Αφρική για να αποφύγουν την υποδούλωση πρέπει να
υιοθετήσουν μερικά ή εν όλω την νεωτερικότητα. Η Οθωμανική αυτοκρατορία
επιχειρεί τις Tanzimat, μια επιλεκτική υιοθέτηση ευρωπαϊκών προτύπων. Ο
Τζαμαλουντίν αλ Αφγκανί, ο Αμπντούχ, ο Μουχαμάντ Ρασίντ Ριντά κ.ά. επιχειρούν να
εκσυγχρονίσουν το Ισλάμ.


Όμως, αξιόλογες αντι-αποικιακές
νεωτερικές δυνάμεις με σοβαρή απήχηση στους ντόπιους πληθυσμούς θα εμφανιστούν
μόνο τον 20ο αιώνα πάνω στην κοινωνική βάση που έδωσε η (αναιμική) ανάπτυξη των
καπιταλιστικών σχέσεων και των αστικών θεσμών υπό το αποικιοκρατικό καθεστώς.
Στην Αίγυπτο των αρχών του 20ου αιώνα υπάρχουν ήδη αναρχικές εργατικές ομάδες
και στη συνέχεια θα εμφανιστούν τα κομμουνιστικά κόμματα. Η ηγεμονία όμως του
εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα μετά την
απελευθέρωση θα αναληφθεί από τα εθνικιστικά κόμματα.


Οι ιδέες του αραβικού
εθνικισμού διαμορφώθηκαν υπό την επίδραση των αυταρχικών ιδεολογιών της Ευρώπης
του Μεσοπολέμου, όταν στο φαντασιακό του καπιταλισμού (εκείνου της
ιμπεριαλιστικής εποχής) δέσποζε η ιδέα των ιεραρχημένων και αυστηρά
πειθαρχημένων μεγάλων ανθρώπινων συνόλων – των μαζών, των μαζικών κομμάτων, των
μαζικών εργοστασίων κ.τ.λ. Όταν ήρθε η απελευθέρωση –μετά των Β’ Παγκόσμιο
Πόλεμο– οι αδύναμες αστικές τάξεις των αραβικών χωρών, εξαρτημένες με πολλούς
τρόπους από της κρατικές δομές που είχε δημιουργήσει η αποικιοκρατία, ακόμα και
όταν έδιωχναν της βασιλιάδες προτιμούσαν να της αντικαταστήσουν με την αυταρχική
ηγεσία χαρισματικών προσωπικοτήτων οι οποίες σχεδόν πάντα ήταν στρατιωτικοί.
Ήμασταν ακόμα στην εποχή που στη Δύση δέσποζε το κεϋνσιανό κράτος και το κράτος
πρόνοιας και στην Ανατολή ο γραφειοκρατικός σχεδιασμός της οικονομίας. Η
πρωτοκαθεδρία του κράτους δεν αμφισβητείτο πουθενά.


Διαμέσου του κράτους τα
αραβικά μετα-αποικιακά εθνικιστικά (αντιμπεριαλιστικά για μια εποχή) καθεστώτα
επιτέλεσαν ένα εκτεταμένο εκσυγχρονιστικό έργο. Πέτυχαν μια ορισμένη ανάπτυξη
της βιομηχανίας και εφάρμοσαν ευρύτερα οργανωτικές δομές ξεσηκωμένες από της
αναπτυγμένες βιομηχανικές κοινωνίες. Διέδωσαν ακόμα περισσότερο της
καπιταλιστικές σχέσεις, τη μισθωτή εργασία και βοήθησαν στην μεγέθυνση
κοινωνικών στρωμάτων που ήταν φορείς του αστικού ήθους. Εισήχθησαν έτσι νέα
δυτικά καταναλωτικά πρότυπα, νέες ιδέες για τις οικογενειακές σχέσεις ενώ οι
γυναίκες των μεσαίων στρωμάτων άρχισαν να παίρνουν πιο δραστήρια μέρος στην
παραγωγή. Τα εθνικιστικά καθεστώτα επέβαλλαν τη δημόσια παιδεία, ένα αγαθό που
είχε όλο και περισσότερη ζήτηση από τους εγχώριους πληθυσμούς στο μέτρο που
υποκαθιστούσε τους παραδοσιακούς μηχανισμούς κοινωνικής ανόδου. Η κρατική
εκπαίδευση ήταν ένα δημόσιο αγαθό που μπορούσε να προσφερθεί απλόχερα στις
«μάζες» ακόμα και όταν οι παραγωγικές δομές ή η αστική κοινωνία ήταν αδύναμες.
Επίσης , έξω από τον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο, η υπερτροφία του
εκπαιδευτικού τομέα χαρακτήριζε και πολλές άλλες χώρες του λεγόμενου Τρίτου
Κόσμου. Η μαζική παραγωγή μορφωμένων ανέργων θα αποτελούσε τυπικό χαρακτηριστικό
αυτών των κοινωνικών δομών και θα είχε σοβαρές πολιτικές συνέπειες.


Δια των εθνικιστικών
καθεστώτων ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής και οι αστικοί θεσμοί αναπαραγωγής
κατέστησαν κυρίαρχοι. Απορρόφησαν επίσης ή άλλαξαν το περιεχόμενο όσων θεσμών
επιβίωσαν από το ισλαμικό προ-καπιταλιστικό παρελθόν. Για παράδειγμα η ισλαμική
εκπαίδευση, όπου επιβίωσε, πήρε την μορφή ή εντάχθηκε στα πλαίσια ενός
εκπαιδευτικού συστήματος δυτικού τύπου. Η Σαρία, ο ισλαμικός νόμος, έγινε
νομικός κώδικας δυτικού τύπου και ακριβώς σ’ αυτή την τελευταία της μορφή
διεκδικείται από τους ισλαμιστές.


Ο αραβικός κόσμος μέχρι την
κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και τον Πρώτο πόλεμο του Κόλπου ήταν
διχασμένος ανάμεσα στα αντιμπεριαλιστικά εθνικιστικά καθεστώτα και στις
φιλοδυτικές μοναρχίες που είχαν επικρατήσει, ιδίως στις πλούσιες σε πετρέλαιο
περιοχές, με την ενεργή υποστήριξη του ιμπεριαλισμού. Και οι μοναρχίες πέτυχαν
ένα ορισμένο εκσυγχρονισμό των κοινωνιών τους χρησιμοποιώντας μάλιστα
παραπλήσιες οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές μ’ εκείνες των εθνικιστικών
καθεστώτων. Καθώς το ένα μετά το άλλο τα εθνικιστικά καθεστώτα εγκατέλειπαν την
αντιμπεριαλιστική τους ρητορεία και προχωρούσαν στο νεοφιλελεύθερο άνοιγμα των
οικονομιών τους, η σύγκλιση μεταξύ των αραβικών καθεστώτων γινόταν όλο και
περισσότερο πραγματικότητα.


Σύγκλιση όμως σημειωνόταν
και στην ίδια την κοινωνική βάση ανάμεσα στους ίδιους τους Αραβικούς λαούς χάρη
στην διασπορά της Ευρώπης, μέσω της δράσης των ισλαμιστών και με τη διευκόλυνση
των πιο προχωρημένων τεχνολογιών. Το Αλ Τζαζίρα σήμερα διαμορφώνει την αραβική
κοινή γνώμη με υψηλής ποιότητα ενημέρωση. Έχει ενδιαφέρον το ότι το τελευταίο
δεν γεννήθηκε σε κάποιο «προοδευτικό» εθνικιστικό καθεστώς αλλά δημιουργήθηκε
και υφίσταται χάρη στην σθεναρή υποστήριξη του εμίρη του Κατάρ.


Οι αραβικές χώρες εδώ και
καιρό έχουν πάψει να είναι παραδοσιακές (προ-καπιταλιστικές) αλλά οι αυταρχικές
κρατικές δομές τους δεν αντιστοιχούν πλέον στις νέες κοινωνικές δυνάμεις που οι
ίδιες έχουν δημιουργήσει. Οι αραβικές κοινωνίες γενικότερα, οι ανελαστικές τους
γραφειοκρατικές ιεραρχίες, ο βαρύς και ογκώδης κρατικός τομέας, οι οικονομικές
τους δομές, είναι ακόμα σε ένα μεγάλο μέρος εκείνες των περιφερειακών χωρών του
καπιταλισμού της ιμπεριαλιστικής εποχής. Δεν ανταποκρίνονται πλέον στην νέα
περίοδο του καπιταλισμού. Έτσι ο αραβικός κόσμος υποβαθμίζεται όλο και
περισσότερο μέσα στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Μέσα σ’ αυτή την κατάσταση γεννιέται
–και έρχεται να την αντιμετωπίσει– η αραβική εξέγερση.


*


Η αποξένωση των αραβικών
καθεστώτων από τους λαούς τους, οι περιορισμένες τους δυνατότητες προσαρμογής
και αναπροσαρμογής, που οδήγησαν στη σημερινή τους κατάρρευση, οφείλονται στον
αυταρχικό και αντιδημοκρατικό τους χαρακτήρα, ο οποίος ήδη από την αρχική τους
περίοδο προκαλούσε πολιτική αδυναμία που εκδηλωνόταν επίσης και σαν στρατιωτική
αναποτελεσματικότητα.


Το θέμα δεν είναι κάποια
εγγενής ασυμβατότητα του αραβικού πολιτισμού και της ισλαμικής παράδοσης με τις
δημοκρατικές αξίες, όπως υποστηρίζει ένας ακροδεξιός πολιτικός λόγος, αλλά τα
χαρακτηριστικά του αραβικού εθνικισμού τα οποία άλλωστε ο τελευταίος μοιραζόταν
με πολλά άλλα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα στην Ασία και την Αφρική. Σχετικά,
είναι εξαιρετικά διαφωτιστική η πρώιμη –σχεδόν προφητική– κριτική που άσκησε ο
Φρανς Φανόν εναντίον των μετα-αποικιακών εθνικιστικών κυβερνήσεων της Αφρικής.


Οι παραδοσιακές δομές του
Ισλάμ διασφάλιζαν τη δυνατότητα δημόσιας έκφρασης γνώμης, την άσκηση κριτικής
στην εξουσία και τον κοινωνικό έλεγχο πάνω στους κρατικούς θεσμούς. Προέβλεπαν
τρόπους ανανέωσης, εμπλουτισμού και διαρκούς επανερμηνείας της παράδοσης. Η
βαθιά παρακμή στην οποία είχαν περιπέσει για αιώνες αυτές οι δομές, εξηγεί την
απώλεια εκείνου του δυναμισμού που χαρακτήριζε τον ισλαμικό κόσμο την εποχή της
ακμής του.


Στην πραγματικότητα, είτε
πρόκειται για την Αυτοκρατορική Ρώμη είτε για την Αρχαία Κίνα, τους Ίνκας ή τους
Φον της Δαχομέης, καμιά γραφειοκρατική ιεραρχία δεν μπορεί να λειτουργήσει
στοιχειωδώς αποτελεσματικά χωρίς την ενεργή συμμετοχή, την δημιουργικότητα, την
πρωτοβουλία, τη διόρθωση που επιφέρουν κατά την εφαρμογή των διαταγών οι
διοικούμενοι, ο λαός, το πλήθος, οι από κάτω. Η φιλελεύθερη δημοκρατία ή ο
κοινοβουλευτισμός είναι τρόποι με τους οποίους ασκείται αυτός ο κοινωνικός
έλεγχος στις καπιταλιστικές νεωτερικές κοινωνίες. Το «δικαίωμα της επίπληξης»
που κατείχαν οι λόγιοι της αρχαίας Κίνας όπως και το πιο τρομερό «δικαίωμα της
Ουράνιας εντολής» (δηλαδή το καθήκον της τυραννοκτονίας) ήταν τρόποι με τους
οποίους ασκείτο ο κοινωνικός έλεγχος στην αρχαία Κίνα.


Η γραφειοκρατία του
νεωτερικού κράτους είναι ασύγκριτα πιο εκτεταμένη και περίπλοκη από αυτή των
παραδοσιακών κρατών και χρειάζεται πολύ πιο αναβαθμισμένες δυνατότητες
κοινωνικού ελέγχου. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που η ανάγκη για δημοκρατία
έρχεται εκ νέου στο ιστορικό προσκήνιο ακριβώς μαζί με το νεωτερικό κράτος. Οι
παραδοσιακοί μηχανισμοί ελέγχου της εξουσίας στο Ισλάμ, οι οποίοι στηρίζονταν
στην άμεση αλληλόδραση των ανθρώπων, σε δεσμεύσεις από προσωπικές ή
οικογενειακές σχέσεις και είχαν να κάνουν με μια εξουσία και διοικητικές δομές
που στηρίζονταν σ’ ένα μεγάλο βαθμό ακόμα στον προφορικό λόγο, όχι μόνο είναι
ατελέσφορες για να ασκήσουν διορθωτικό έλεγχο στην σύγχρονη γραφειοκρατία αλλά
μπορούν να αποτελέσουν επιπλέον εμπόδια στην αποτελεσματική λειτουργία της.


Σε κάθε περίπτωση, οι Άραβες
εθνικιστές ηγέτες ήταν συνεπαρμένοι από τις πιο αυταρχικές ευρωπαϊκές ιδεολογίες
και ελάχιστα τους ενδιέφερε η δημοκρατία και πολύ περισσότερο η αναζήτηση, η
ανάδειξη και η αναζωογόνηση των στοιχείων της δικής τους παράδοσης που θα
μπορούσαν να εμπλουτίσουν σύγχρονους δημοκρατικούς θεσμούς.


*


Ο Μουμπάρακ, ο «φαραώ» που
ανέτρεψε η αιγυπτιακή εξέγερση, ήταν ο τελευταίος της δυναστείας που έφερε στην
εξουσία το πραξικόπημα των «Ελεύθερων Αξιωματικών», τον Ιούλιο του 1952. Ο
Γκαμάλ Νάσσερ ήταν ο ηγέτης του πραξικοπήματος. Πρόκειται για μία σχεδόν μυθική
προσωπικότητα για τον αραβικό εθνικισμό. Αναφέρεται ως ο πρώτος Αιγύπτιος που
κυβέρνησε την Αίγυπτο από την εποχή του φαραώ Νεκτανεβώ του Β’ (4ος αιώνας π.Χ.).
Συγκλόνισε τον κόσμο με την εθνικοποίηση της διώρυγας του Σουέζ, το 1956.
Βοήθησε ενεργά τις αφρικανικές επαναστάσεις και αναδείχθηκε σε ηγετική
φυσιογνωμία των αντιμπεριαλιστικών κινημάτων τις δεκαετίες του 1950 και του
1960. Μεσούντος του Ψυχρού πολέμου μαζί με τον Τίτο (Γιουγκοσλαβία) και τον
Νεχρού (Ινδία) ίδρυσε το κίνημα των «αδέσμευτων χωρών».


Υπάρχει όμως και μια άλλη
πολύ λιγότερο φωτεινή πλευρά του νασσερισμού που, αν και είναι αρκετά γνωστή, η
κρατικιστική αριστερά, όχι τυχαία, θέλει να την ξεχνάει. Αυτή η ζοφερή πλευρά
εξηγεί πολύ καλύτερα ό,τι έγινε όπως και την κατάσταση του αραβικού κόσμου
σήμερα.


13 Αυγούστου 1952. Τρεις
εβδομάδες μόνο μετά το πετυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του Νάσσερ, μια
εργατική απεργία σ’ ένα εργοστάσιο βρετανικών συμφερόντων καταστέλλεται βίαια.
Οι ηγέτες των εργατών συλλαμβάνονται και δικάζονται από στρατοδικείο με
συνοπτικές διαδικασίες. Εκτελούνται δι’ απαγχονισμού την επομένη. Είναι από τους
πρώτους. Τα επόμενα χρόνια χιλιάδες αριστεροί και κομμουνιστές θα φυλακισθούν,
θα βασανιστούν ή θα δολοφονηθούν από το νασσερικό καθεστώς. Το 1954, ο Σαγίντ
Κουτμπ μένοντας πιστός στις ιδέες του, αρνήθηκε την πρόταση του Νάσσερ να γίνει
υπουργός παιδείας. Το 1965, αφού κρατήθηκε φυλακισμένος 8 χρόνια και αφού
βασανίστηκε απάνθρωπα, οδηγήθηκε στην αγχόνη, μετά από μια δίκη παρωδία. Το
νασσερικό καθεστώς δολοφόνησε έναν από τους σπουδαιότερους διανοούμενους του
μουσουλμανικού κόσμου, έναν ισλαμιστή που σέβονταν για το πνευματικό του επίπεδο
και το ηθικό του ανάστημα οι κοσμικοί και οι αθεϊστικοί κύκλοι, τον άνθρωπο που
επηρεάστηκε από τον ευρωπαϊκό αναρχισμό και ενέπνευσε την Αλ- Κάιντα.


Η σαθρότητα του Νασσερικού
καθεστώτος φάνηκε τον Ιούνιο του 1967 στον πόλεμο των έξι ημερών. Για δύο
εβδομάδες πριν ξεσπάσουν οι εχθροπραξίες 400.000 ισραηλινοί επίστρατοι
βρίσκονταν στα σύνορα με τις αραβικές χώρες και ο αιγυπτιακός στρατός
αιφνιδιάστηκε (!!!). Η πολεμική σύγκρουση είναι η κατ’ εξοχήν δοκιμασία στην
οποία φαίνεται η (πολιτική) δύναμη ή η αδυναμία ενός καθεστώτος. Με την
επαίσχυντη ήττα του 1967 ξεκίνησε η αργόσυρτη κρίση των αραβικών εθνικιστικών
καθεστώτων. Τον Νάσσερ διαδέχθηκε ο Ανουάρ Σαντάτ, ένας από τους πιο παλιούς και
έμπιστους συνεργάτες του. Το 1973 εξαπέλυσε την αραβική αντεπίθεση εναντίον των
Ισραηλινών με μέτρια αποτελέσματα. Εγκατέλειψε τα όποια «σοσιαλιστικά» πειράματα
του Νάσσερ, υπέγραψε το 1978 μονομερή συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ και μετέτρεψε
την Αίγυπτο σε κύριο στήριγμα της πολιτικής των ΗΠΑ στην περιοχή. Δολοφονήθηκε
από τους ισλαμιστές και τον διαδέχθηκε ο Μουμπάρακ.


Το 1969 στη Λιβύη, ο
συνταγματάρχης Καντάφι ανέτρεψε τον βασιλιά Ίντρις. Η δικτατορία του ανέλαβε μια
εξαιρετικά φιλόδοξη προσπάθεια εκσυγχρονισμού της χώρας. Ο Καντάφι δανείστηκε
την φρασεολογία των πιο προχωρημένων ριζοσπαστικών κινημάτων του Δυτικού κόσμου,
επιδίωξε στενές επαφές με τη ριζοσπαστική αριστερά της Ευρώπης και της Αμερικής
και παρείχε βοήθεια στις ένοπλες επαναστατικές οργανώσεις. Ήδη από τα μέσα της
δεκαετίας του 1990, εξαγόρασε την επανενσωμάτωση του καθεστώτος του στην «Διεθνή
κοινότητα» πουλώντας μεταξύ άλλων στις δυτικές μυστικές υπηρεσίες τις
διασυνδέσεις που είχε με τις ένοπλες οργανώσεις.


Θα μπορούσαμε ακόμα να
αναφερθούμε στην Αλγερία, την Συρία, το Ιράκ, το Σουδάν… Από την δεκαετία του
1970 και μετά, με εξαίρεση τους Παλαιστινίους που κρατούσαν ακόμα, οι αραβικοί
λαοί φαίνονταν να βυθίζονται στο τέλμα. Η αριστερά είχε συντριβεί από την άγρια
καταστολή και επιπλέον τα προτάγματά της αντλούσαν από το ίδιο μάγμα φαντασιακών
σημασιών από το οποίο αντλούσαν και οι κρατούντες (εκσυγχρονισμός, εκκοσμίκευση,
οικονομική ανάπτυξη, κρατικισμός, κοινωνικές παροχές με αντάλλαγμα την
πειθάρχηση κτλ.) Μέσα σ’ αυτό το ρημαγμένο τοπίο οι αραβικές κοινωνίες έμοιαζαν
να είναι πολιτικά πιο φτωχές απ’ ό,τι λίγες δεκαετίες πριν.


Κι όμως σ’ αυτούς τους
δύσκολους καιρούς υπήρξαν σπουδαία συμβάντα: η ιρανική επανάσταση, η πρώτη και η
δεύτερη Ιντιφάντα κ.ά. Εντωμεταξύ, στην βάση της κοινωνίας συντελείτο ένα
τιτάνιο, μακρύ και κοπιώδες έργο το οποίο θα συνέβαλε τα μέγιστα στην εκπληκτική
σημερινή άνθιση της κοινωνίας των πολιτών στον αραβικό κόσμο. Οι ισλαμιστικές
οργανώσεις, με όλες τους τις αντιφάσεις, ήταν ανάμεσα στους πρωτεργάτες αυτής
της τεράστιας προσπάθειας.


*


Οι Ισλαμιστές φαίνονται να
αντιπαραθέτουν ένα εξιδανικευμένο παρελθόν, μια εξωιστορική ιδανική κοινωνία σ’
ένα ραγδαία εξελισσόμενο κόσμο. Μοιάζουν με ανθρώπους οι οποίοι, μπρος σ’ ένα
κόσμο ακατανόητο και εχθρικό που τους περιθωριοποιεί, φαντάζονται ότι μπορούν να
προσφύγουν στην ασφάλεια της παραδοσιακής κοινότητας, των νόμων και των θεσμών
της. Δίνουν την εντύπωση μιας παλινδρόμησης σε αρχαιότερους τύπους επικοινωνίας
και αναγνώρισης. Αναμφίβολα οι τάσεις περιχαράκωσης και αναδίπλωσης που
εκδηλώνονται σαν αντίδραση μεταξύ των περιθωριοποιούμενων μουσουλμανικών μαζών
τροφοδοτούν τα ισλαμικά κινήματα και τους δίνουν πολλά από τα τυπικά τους
χαρακτηριστικά. Πρέπει όμως να περιοριστούμε μόνο σ’ αυτά τα τυπικά
χαρακτηριστικά; Είναι πράγματι οι ισλαμιστές ένα παραδοσιοκρατικό «αντιδραστικό»
ρεύμα;


Νομίζουμε ότι πρέπει να
είμαστε πιο προσεκτικοί και ν’ αποφεύγουμε τις παγίδες που μας στήνει η «πονηριά
του Λόγου». Οι κρίσεις που διατυπώσαμε για τους Ισλαμιστές λίγα χρόνια πριν (στο
κείμενο «η Ηγεμονία των ΗΠΑ») περιορίζονταν σ’ ό,τι θα ονομάζαμε, σε
χεγκελιανούς όρους, «κακή αμεσότητα». Μπορεί πράγματι να φορούν τον μανδύα της
παράδοσης αλλά τα ισλαμιστικά κινήματα είναι νεωτερικά. Δεν αξιολογούμε γενικά
την νεωτερικότητα ως το Καλό και δεν αθωώνουμε τους ισλαμιστές απλώς επειδή τους
προσδιορίζουμε ως νεωτερικούς –τα περισσότερα από τα πιο ειδεχθή εγκλήματα στην
ιστορία της ανθρωπότητας έχουν διαπραχθεί από νεωτερικά κινήματα. Πρέπει όμως να
ξεμπερδέψουμε από τις ευκολίες ενός τύπου κριτικής η οποία παραμένει δέσμια μιας
εξαιρετικά απλοϊκής αντίληψης για τον διαφωτισμό, την πρόοδο, την εκκοσμίκευση
κ.τ.λ.


Το όραμα για την επανίδρυση
της ισλαμικής πολιτείας στην αρχική της μορφή δεν έχει από μόνο του τίποτα το
συντηρητικό. Ένας Μύθος μιας χαμένης Χρυσής Εποχής που εμφανίζεται με
διαφορετικά κάθε φορά περιεχόμενα φαίνεται να κινεί ό,τι θα ονομάζαμε ιστορική
πρόοδο. Συχνά τολμηροί ανανεωτές κατανόησαν τα εγχειρήματά τους σαν προσπάθεια
για την επιστροφή ενός μυθικού παρελθόντος. Στην αυγή της νεωτερικότητας οι
άνθρωποι νόμιζαν ότι πάλευαν για την «Αναγέννηση» των κλασικών πολιτισμών της
αρχαιότητας, επιδίωκαν τη «Μεταρρύθμιση» για την επιστροφή στην αγνότητα της
ζωής των πρώτων Χριστιανών. Έξω από τον Δυτικό κόσμο, δυόμισι χιλιάδες χρόνια
πριν, ο Κομφούκιος καταλάβαινε την ανατρεπτική του διδασκαλία σαν κάλεσμα για
την «επιστροφή στην Οδό των Παλιών Βασιλέων».


Μερικές φορές συσχετίζουν
την νεωτερικότητα με την εκκοσμίκευση και την απομάγευση του κόσμου μ’ έναν
τρόπο που υπονοεί ένα φωτισμένο Τέλος της ιστορίας κατά το οποίο θα έχουν
εξαλειφθεί οι θρησκείες (και μαζί τους ο ανορθολογισμός, οι μυστικισμοί, οι
μεταφυσικές αγωνίες κ.τ.λ.). Εμείς διατηρούμε την πεποίθησή μας ότι η θρησκεία
(σαν μια στιγμή της διαλεκτικής κοσμικό/ιερό) αποτελεί μια σταθερά της
ανθρώπινης κατάστασης. Για την ώρα θα θέλαμε μόνο να θυμίσουμε ότι οι Άγγλοι
επαναστάτες της Ένδοξης Επανάστασης, και ιδίως οι πιο ριζοσπάστες ανάμεσά τους,
ήταν φανατικοί πουριτανοί ενώ οι ισλαμιστές θα έβρισκαν εξαιρετικά ανορθολογικές
ορισμένες από τις προτεσταντικές σέχτες που προετοίμασαν το έδαφος για την
αμερικανική επανάσταση.


Η ιστορία δεν είναι
γραμμική. Η (Γερμανική) ρομαντική αντίδραση στον (Γαλλικό) διαφωτισμό ήταν
εξίσου μ’ αυτόν νεωτερική και συνείσφερε στην ανάδυση της αστικής κοινωνίας,
όπως έκανε και ο διαφωτισμός. Σε κάθε περίπτωση, κινήματα με την έκταση της
επιρροής, την επιμονή στον χρόνο, το εύρος των δραστηριοτήτων, την επίδραση στο
παγκόσμιο γίγνεσθαι που έχουν τα ισλαμιστικά κινήματα πρέπει να κατανοηθούν σαν
κινήματα της εποχής τους (της νεωτερικότητας, της καπιταλιστικής κοινωνίας) και
όχι μόνο με τους όρους της εποχής στην οποία αναφέρεται η μυθολογία τους. Όμως,
ο ισλαμικός λόγος και πράξη δεν είναι νεωτερικός μόνο στα σημεία που
συναρθρώνεται με την όλη κίνηση της νεωτερικότητας αλλά εν πολλοίς και στα ίδια
καθεαυτά τα περιεχόμενά του.


Εάν η νεωτερικότητα
συνδέεται με την ραγδαία ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας το
ενδιαφέρον των ισλαμιστών για αυτές δεν εξαντλείται στην περιστασιακή χρήση των
επιτευγμάτων τους για πολεμικούς ή και άλλους σκοπούς. Ο Μαουλάνα Μαουντούτι
(1903-79), ο Χασάν αλ Μπάννα (1906-49) και ο Σαγίντ Κουτμπ (1906-66) ήταν
ένθερμοι υποστηρικτές της επιστημονικής και τεχνολογικής προόδου και
ονειρεύονταν να δουν ξανά τον Μουσουλμανικό κόσμο στην πρωτοπορία τους. Τα
στελέχη των ισλαμιστικών οργανώσεων δεν στρατολογούνται ανάμεσα στους αγρότες,
τους ανθρώπους των φυλών ή από τους Μουσουλμάνους θεολόγους-νομοδιδάσκαλους αλλά
μεταξύ των αποφοίτων των πολυτεχνείων και των τεχνολογικών ιδρυμάτων. Ιδιαίτερα
αποκαλυπτικό, όχι μόνο για το νεωτερικό τους χαρακτήρα, αλλά και για τις ταξικές
αναφορές των ισλαμιστικών κινημάτων είναι το ότι στο περιεχόμενο της
επιστημονικής γνώσης συμπεριλαμβάνουν τις οικονομικές και χρηματοοικονομικές
γνώσεις οι οποίες είναι χρήσιμες για την εμπλοκή τους σε χρηματιστηριακές,
τραπεζιτικές (με τον ισλαμικό τρόπο) και άλλες οικονομικές και «αναπτυξιακές»
δραστηριότητες.


*


Την μακριά περίοδο της
κρίσης του αραβικού εθνικισμού, κάτω από την εξουσία στυγνών δικτατόρων, εν μέσω
της δίνης μεγάλων κοινωνικών αλλαγών και ανατροπών, σε μια εποχή ανεπάλληλων
ηττών, υποχωρήσεων και εξευτελισμών, οι ισλαμιστές βοήθησαν τους μουσουλμανικούς
λαούς να κρατήσουν ανοιχτή μια πολιτική σχέση με τον κόσμο και να διατηρήσουν
τον αυτοσεβασμό τους. Δημιούργησαν δίκτυα αλληλεγγύης και εξασφάλισαν την συνεχή
αναγέννηση του κοινωνικού ιστού στις ταχέως εκσυγχρονιζόμενες αραβικές
κοινωνίες. Μέσω της δράσης τους αναδύθηκαν νέες πιο συλλογικές μορφές πολιτικής
οργάνωσης ενώ δόθηκε έμφαση στην ατομική ευθύνη και πρωτοβουλία. Οι ισλαμιστές
κατά κάποιον τρόπο φέρνανε πιο κοντά τη δημοκρατία.


Η Ιρανική επανάσταση στο
μεταίχμιο δύο εποχών, αυτής που ήδη είχε τεθεί σε κρίση και αυτής που ανοίγουν
μπρος μας οι αραβικές εξεγέρσεις, γέννησε ένα καθεστώς στο οποίο διατηρούντο
πολλές πλευρές του αυταρχισμού και του κρατικισμού της εθνικιστικής περιόδου. Ο
επαναστατικός γιακωβινισμός του σιιτικού Ισλάμ κατέστειλε με αιματηρό τρόπο την
αριστερά και συχνά αγνόησε τα ατομικά δικαιώματα. Δημιούργησε όμως ένα πλαίσιο
μέσα στο οποίο είναι δυνατή η δημόσια συζήτηση και η εναλλαγή των κομμάτων στην
εξουσία. Το Ιράν τον Αγιατολάδων είναι κατά κάποιο τρόπο πιο δημοκρατικό από το
κοσμικό κράτος του Νάσσερ. Ως προς το ζήτημα της δημοκρατίας ανάλογη σύγκριση θα
μπορούσε να κάνει κανείς ανάμεσα στην Τουρκία των Ερντογάν-Νταβούτογλου και
εκείνη των Κεμαλιστών.


Στον Λίβανο το 2006, λίγες
χιλιάδες κακά εξοπλισμένοι μαχητές νίκησαν τον Ισραηλινό στρατό. Επρόκειτο πρώτα
απ’ όλα για ένα πολιτικό και όχι στρατιωτικό γεγονός στον αντίποδα του 1967.
Τότε η νίκη των Ισραηλινών έκανε πασιφανή την πολιτική σαθρότητα των αραβικών
καθεστώτων. Η νίκη της Χεσμπολάχ τώρα ήταν η σαφέστερη ένδειξη ότι ένα νέο είδος
δημοκρατικής πολιτικής σχέσης είχε γεννηθεί μεταξύ των Αράβων. Αυτή η νέα σχέση
δημιουργούσε πολιτική δύναμη και στρατιωτική αποτελεσματικότητα. Αν μας
επιτραπεί μια ορισμένη αυθαιρεσία στην χρήση των όρων, θα μπορούσαμε να πούμε
ότι, αν σύμφωνα με τον Victor Davis Hanson μόνο ένας δυτικός στρατός μπορεί να
νικήσει ένα δυτικό στρατό, η Χεσμπολάχ έδωσε τον πρώτο αληθινά νεωτερικό στρατό
των Αράβων.


*


Τα ισλαμιστικά κινήματα παρά
την βίαιη ρήξη τους με τον ιμπεριαλισμό, την οξεία τους σύγκρουση με διεφθαρμένα
καταπιεστικά καθεστώτα αλλά και τον πλατύ κοινωνικό χαρακτήρα που έχουν τις
περισσότερες φορές, δεν στοχεύουν στην αλλαγή του καπιταλιστικού τρόπου
παραγωγής. Μπορεί να αντιλαμβάνονται, όπως πολλές αριστερές ομάδες, την ηγεμονία
της Δύσης με όρους αποικιοκρατίας/νεοαποικιοκρατίας και να καλούν σε αγώνα
ενάντια στα αποικιοκρατικά κράτη αλλά η διπλή απόρριψη του καπιταλισμού και του
σοσιαλισμού από μέρους τους σημαίνει μονάχα ένα κοινωνικό σχέδιο που βρίσκεται
ανάμεσα στην νεοφιλελεύθερη οικονομία της αγοράς και την σοσιαλδημοκρατία και
συγγενεύει ιδεολογικά με τον λεγόμενο «Τρίτο δρόμο». Η ισλαμική οικονομία δεν
είναι παρά ένα είδος «πεφωτισμένου» καπιταλισμού.


Από μαρξιστικής άποψης τα
ισλαμιστικά κινήματα μπορούν να θεωρηθούν κινήματα αστικά που φιλοδοξούν να
επαναδιαπραγματευθούν τη θέση στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας όχι μιας
μεμονωμένης χώρας αλλά μιας ορισμένης περιοχής του κόσμου (είμαστε άλλωστε πλέον
στην εποχή όχι των κρατών-εθνών αλλά των περιφερειακών ολοκληρώσεων).
Υποστηρίξαμε τον νεωτερικό και εκσυγχρονιστικό χαρακτήρα των ισλαμιστικών
κινημάτων· αναφερόμασταν σε ένα αστικό εκσυγχρονισμό. Είναι αλήθεια ότι στον
λόγο των ισλαμιστών διακρίνουμε στοιχεία ενός μικρομεσαίου λαϊκισμού που
θυμίζουν τον παλαιότερο αραβικό εθνικισμό ή σοσιαλισμό. Μόνο που πλέον τα
μικρομεσαία λαϊκά στρώματα, που αποτέλεσαν κάποτε την κοινωνική βάση των
αντιμπεριαλιστικών μετα-αποικιακών καθεστώτων, στο έδαφος της ήδη συντελεσμένης
αστικοποίησης (αλλά και χάρη στην ίδια την δράση των ισλαμιστών) τείνουν να
δώσουν σήμερα αληθινές αστικές πολιτικές κοινωνίες. Είναι ο δυναμισμός αυτών των
τελευταίων που εκδηλώθηκε στις πρόσφατες αραβικές εξεγέρσεις. Οι ίδιοι οι
ισλαμιστές είναι τώρα υποχρεωμένοι ν’ αλλάξουν πολλά πράγματα στα ίδια τα
κινήματά τους εάν θέλουν να παραμείνουν στο κέντρο των εξελίξεων και να μην
διακινδυνεύσουν να περιθωριοποιηθούν.


*


Οι αραβικές εξεγέρσεις είναι
ένα ακόμα επεισόδιο στις περιπέτειες του αστικού εκσυγχρονισμού στις αραβικές
χώρες ή η απρόσμενη εισβολή του πλήθους στο πολιτικό γίγνεσθαι της περιοχής με
απρόβλεπτες συνέπειες, ακόμα και σε παγκόσμιο επίπεδο; Πρόκειται για ένα
στοίχημα που παραμένει ανοιχτό.


Οι ανάγκες προσαρμογής στην
νέα περίοδο του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού και ενδογενείς δυναμικές οδηγούν
στην ωρίμανση των συνθηκών για βαθιές αλλαγές στην περιοχή. Η δυναμική λαϊκή
παρέμβαση έρχεται να δρομολογήσει την αντικατάσταση των παλιών καθεστώτων που
γεννήθηκαν σε μια περίοδο του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής που πλέον έχει
παρέλθει. Ο εκδημοκρατισμός των αραβικών καθεστώτων, ο κοινωνικός έλεγχος, η
δραστηριοποίηση του πλήθους θα δώσουν νέες δυνατότητες για μια δυναμική ανάπτυξη
του καπιταλισμού στην Μέση Ανατολή. Η θέση της περιοχής ενδεχόμενα θα
αναβαθμιστεί μέσα στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα. Κάτι τέτοιο δεν πέτυχαν
άλλωστε οι αριστερές κυβερνήσεις στην Λατινική Αμερική; Η διακυβέρνηση του
Εργατικού Κόμματος δεν έφερε την Βραζιλία στις πρώτες θέσεις σαν μία από τις πιο
δυναμικές οικονομίες του πλανήτη; Οι αριστεροί δεν τα κατάφεραν πολύ καλύτερα
από τους ανίκανους, ιδεοληπτικούς, μονομανείς τοποτηρητές του ΔΝΤ που
κατέστρεψαν και λεηλάτησαν τις οικονομίες της και οδήγησαν την Λατινική Αμερική
στο χείλος της κοινωνικής κατάρρευσης;


Το πλήθος έχει πάρει στα
χέρια του την υπόθεση του (αστικού) εκσυγχρονισμού των αραβικών κοινωνιών. Θα τα
καταφέρει; Γιατί ο εκδημοκρατισμός να είναι απαραίτητος για την προσαρμογή των
αραβικών καπιταλισμών στα δεδομένα της νέας περιόδου του καπιταλισμού όταν στις
ίδιες τις ανεπτυγμένες χώρες η υποβάθμιση των δημοκρατικών θεσμών έχει
δρομολογηθεί εδώ και καιρό; Και ποια είναι η θέση στην όλη διαδικασία της
κομμουνιστικής προοπτικής;


Δεν υπάρχει καμία αναγκαία
ιστορική κίνηση που να οδηγεί σ’ ένα λίγο πολύ ομοιόμορφο εκσυγχρονισμό κάθε
γωνιάς του πλανήτη. Δεν είναι ιστορική νομοτέλεια να τείνει να γίνει κάθε χώρα
Ευρώπη ή ΗΠΑ. Η νίκη των εξεγέρσεων, έστω και αν περιοριστούν στα καθαρά
εκσυγχρονιστικά τους καθήκοντα, δεν μπορεί να θεωρηθεί σε καμία περίπτωση
δεδομένη. Στην Λιβύη οι δυνάμεις του συνταγματάρχη Καντάφι απείλησαν να
συντρίψουν την εξέγερση. Η Αίγυπτος και η Τυνησία δεν έκαναν τίποτα για να
βοηθήσουν τους Λιβύους και ο αραβικός σύνδεσμος αρκείται στο να εκλιπαρεί τις
ΗΠΑ στο να επιβάλουν ζώνη απαγόρευσης πτήσεων. Αντίθετα, η Σαουδική Αραβία και
τα εμιράτα του Κόλπου στέλνουν στρατιωτικές δυνάμεις για την καταστολή της
εξέγερσης στο Μπαχρέιν. Οι δικτατορίες της περιοχής έχουν αναθαρρήσει από τις
επιτυχίες του Καντάφι και περνάν στην αντεπίθεση.


Οι δυνάμεις οι οποίες θέλουν
να διατηρηθεί το «στάτους κβο» στην περιοχή είναι ακόμα πολύ ισχυρές. Τα παλιά
καθεστώτα έχουν ακόμα κοινωνική γείωση και στηρίζονται σε εκτεταμένα δίκτυα
πελατειακών σχέσεων τα οποία συντηρούν με τα έσοδα από το πετρέλαιο και διά του
ελέγχου του κράτους. Ένα μεγάλο μέρος της υπερεθνικής ελίτ φαίνεται ότι
προτιμάει τον αποικιοκρατικής μορφής σταθερό έλεγχο των πρώτων υλών της περιοχής
από τις επενδυτικές ευκαιρίες που θα προσέφερε η δυναμική ανάπτυξη των τοπικών
καπιταλισμών. Μια τέτοια ανάπτυξη άλλωστε θα υποβάθμιζε τη σημασία του Ισραήλ
και θα αμφισβητούσε την θέση του σαν προνομιακού συμμάχου της Δύσης.


Η πολύ έμπειρη γραφειοκρατία
της Κίνας κατάλαβε έγκαιρα τον κίνδυνο και από τις πρώτες κιόλας μέρες των
ταραχών στην Αίγυπτο απέκλεισε την μέσω του διαδικτύου πρόσβαση των Κινέζων
πολιτών στα γεγονότα και κατέστειλε βίαια τις διαδηλώσεις συμπαράστασης. Όμως η
Κίνα, το εργοστάσιο της ελεύθερης παγκόσμιας αγοράς, έχει κεντρικό ρόλο στο όλο
σύστημα του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού και δεν μπορεί μακροπρόθεσμα να
αποφύγει τις αλλαγές στο πολιτικό και κοινωνικό της οικοδόμημα που επιφέρει η
νέα περίοδος του καπιταλισμού.


Αντίθετα, χώρες όπως τα
Εμιράτα, η Λιβύη ή το Ιράκ μπορούν θαυμάσια να ενσωματωθούν στο παγκόσμιο
σύστημα διατηρώντας για πολύ καιρό δομές που αντιστοιχούν σε προηγούμενες
περιόδους. Η Αυτοκρατορία δεν είναι ούτε τείνει να γίνει ένα ομοιογενές πεδίο.
Παρότι –και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός– στην φραστική τουλάχιστον
υποστήριξη των εξεγερμένων συμπίπτει η πιο ρηξικέλευθη πλευρά της αμερικάνικης
εξωτερικής πολιτικής με την Αλ-Κάιντα, την ριζοσπαστική αριστερά, τους Κινέζους
δημοκράτες και την κοινή γνώμη των Αραβικών και μουσουλμανικών χωρών, η νίκη των
αραβικών εξεγέρσεων δεν είναι καθόλου σίγουρη.


Πολλοί όταν αναφέρονται στις
εξεγέρσεις αυτές κάνουν λόγο για το «αραβικό 1848» υπαινισσόμενοι τον
αστικό-δημοκρατικό χαρακτήρα αυτών των επαναστάσεων. Πράγματι, τα δημοκρατικά
αιτήματα καταλαμβάνουν κεντρική θέση ανάμεσα σε όσα ζητούν οι εξεγερμένοι. Όμως,
οι επαναστάσεις του 1848 διαδραματίστηκαν την εποχή του φιλελεύθερου
καπιταλισμού και το ζητούμενό τους ήταν η συγκρότηση ανεξάρτητων εθνικών
δημοκρατικών κρατών ενώ οδήγησαν στην ανάδυση βιομηχανικών κοινωνιών υπό την
ηγεμονία της εθνικής φιλελεύθερης αστικής τάξης. Στη Μέση Ανατολή ο σχηματισμός
εθνικών κρατών και η επιβολή καπιταλιστικών σχέσεων έχει ήδη συντελεστεί την
προηγούμενη περίοδο. Θα μπορούσε βέβαια να υποστηριχθεί ότι δεν μένει παρά να
επιτευχθεί η ευθυγράμμιση των πολιτικών στις κοινωνικές δομές. Ωστόσο η αστική
δημοκρατία ιστορικά έχει υπάρξει μόνο σε στενή συνάφεια με το εθνικό κράτος.
Ποια μπορεί να είναι η τύχη του δημοκρατικού προτάγματος την εποχή των
περιφερειακών ολοκληρώσεων και της δραματικής υποβάθμισης του κράτους-έθνους ως
χώρου δημόσιας συζήτησης και ως κέντρου λήψης αποφάσεων; Ποια μπορεί να είναι η
τύχη του την εποχή της απορρόφησης ή της τιθάσευσης από την υπερεθνική ελίτ των
ντόπιων αστικών τάξεων;


Το αίτημα του
εκδημοκρατισμού πρέπει να ειδωθεί στο φως της σημερινής εποχής που μικρή σχέση
έχει μ’ εκείνη του 1848 (και τα αστικο-δημοκρατικά της αιτήματα). Ότι υποστρώνει
τις αραβικές εξεγέρσεις και εμπνέει τα δημοκρατικά τους αιτήματα είναι μια
αντικρατική, αντι-ιεραρχική διάθεση. Παρά την «διαταξικότητα» της αυτή η διάθεση
αντιστοιχεί σε πολύ διαφορετικά, συγκρουόμενα προτάγματα.


Ο αντικρατισμός θα μπορούσε
να συσχετισθεί με την απελευθέρωση για τις δυνάμεις της αγοράς μιας ζώνης
υπηρεσιών η οποία ως τώρα ήταν υπόθεση της κρατικής διοίκησης. Στα σύγχρονα
κοινοβουλευτικά καθεστώτα οι πολιτικές και κοινωνικές δραστηριότητες παίρνουν
την μορφή προϊόντων που διατίθενται σε μια αγορά η οποία απευθύνεται στο κράτος
ή σε ιδιώτες καταναλωτές (που έχουν αντικαταστήσει τους πολίτες). Μέσα σ’ αυτήν
την αγορά οι εταιρείες συναγωνίζονται μεταξύ τους για να αναλάβουν τις
αρμοδιότητες της διοίκησης που εκχωρούνται σε ιδιώτες ενώ πολυάριθμες μη
κυβερνητικές οργανώσεις έρχονται να υποκαταστήσουν το κοινωνικό κράτος αλλά και
τις πολιτικές και κοινωνικές συλλογικότητες (στην Βραζιλία π.χ. οι ΜΚΟ αριθμούν
εκατοντάδες χιλιάδες οργανώσεις). Τα μαζικά κόμματα της προηγούμενης περιόδου
δίνουν την θέση τους σε κόμματα με την μορφή ανώνυμων εταιρειών και δίπλα τους
οι πολυεθνικές των μέσων μαζικής ενημέρωσης αποκτούν όλο και πιο βαρύνοντα ρόλο
πολιτικο-κοινωνικών θεσμών.


Αυτή η επέκταση της αγοράς
δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τα «δικαιώματα του ανθρώπου» παρμένα στην πιο
στενή τους έννοια σαν τα δικαιώματα του ιδιώτη, του μέλους της κοινωνίας των
ιδιωτών, του εγωιστή ανθρώπου. Στην αγορά ο καθένας πρέπει να έχει κατ’ αρχάς
την ελευθερία να επενδύσει, να σχεδιάσει και να παρουσιάσει τα προϊόντα του, ο
ανταγωνισμός πρέπει να είναι στοιχειωδώς αδιάβλητος, οι καταναλωτές να μπορούν
να επιλέγουν (και να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες που χρειάζονται για να
προβούν στις επιλογές τους). Η αγοραία απελευθέρωση ενός μεγάλου μέρους του
κρατικού τομέα δεν είναι χωρίς συνέπειες για τα αυταρχικά και δικτατορικά
καθεστώτα των οποίων οι ιεραρχικές και πειθαρχικές δομές αμφισβητούνται επίσης
από την όλη εξέλιξη του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής (ευελιξία, οργάνωση σε
οριζόντια δίκτυα, ελαστικές ιεραρχίες, συνεχής διαφοροποίηση των οργανωτικών
δομών και των προϊόντων, αυξημένος ρόλος της πληροφόρησης κ.τ.λ.). Ο
βιοπολιτικός έλεγχος μπορεί να χειραγωγήσει το άτομο πολύ πιο αποτελεσματικά από
τα μέσα πειθάρχησης των παλαιότερων αυταρχικών καθεστώτων αλλά αυτό δεν σημαίνει
ότι οι σύγχρονες ολιγαρχίες έχουν την μορφή των ολοκληρωτικών καθεστώτων που
γνωρίσαμε τον μεσοπόλεμο. Οι θέσεις για ένα «μόνιμο καθεστώς έκτακτης ανάγκης»
με αφορμή τον πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας δεν πρέπει να διαβαστούν σαν
επιστροφή στα καθεστώτα εκείνης της εποχής. Η κύρια τάση σήμερα δεν είναι η
επιστροφή στις γνωστές μας μορφές ολοκληρωτισμού αλλά η επέκταση της αγοράς.
Αυτό βέβαια θα μπορούσε να αλλάξει, παραδείγματος χάριν, στην περίπτωση μιας
πλανητικής οικολογικής καταστροφής.


Μια ιδιωτικοποίηση του
κράτους συντελείται επίσης μέσω της διαφθοράς και των άτυπων αγορών που ανοίγει
η δράση του οργανωμένου εγκλήματος. Όμως, η αυθαιρεσία, η ευνοιοκρατία, οι
τεράστιες περιουσίες που συγκεντρώνουν στα χέρια τους οι οικογένειες των
δικτατόρων (του Μπεν Αλί, του του Μουμπάρακ, του Καντάφι κ.α.) εξοργίζουν ένα
μέρος του κεφαλαίου που έχει αποκλειστεί από τις δουλειές το οποίο και μάχεται
για την «δημοκρατία» (δηλαδή εν τέλει για την αποκατάσταση των «στρεβλώσεων» της
αγοράς που θίγουν τα συμφέροντά του).


Αυτός ο αντικρατισμός του
κεφαλαίου είναι μία μόνο από τις πολλές δυναμικές που εκδηλώνονται μέσα στις
αραβικές εξεγέρσεις. Τα συνδικάτα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξέγερση της
Τυνησίας. Αυτή την στιγμή η εργατική τάξη στην Αίγυπτο οργανώνεται ιδρύοντας
συνδικάτα, κάνοντας απεργίες και επιβάλλοντας ένα είδος εργατικού ελέγχου στις
επιχειρήσεις. Στην πρωτοπορία των εξεγέρσεων βρίσκεται μια μορφωμένη νεολαία η
οποία σε πολλά δεν διαφέρει από εκείνη που διαδηλώνει (και συγκρούεται) στους
δρόμους της Αθήνας, του Παρισιού, του Λονδίνου αλλά και σιγά σιγά στους δρόμους
των μεγαλουπόλεων της Κίνας. Η άμεση δημοκρατία, η ίδια η αυτοργάνωση των
εξεγερμένων, βρίσκεται στον αντίποδα του κοινοβουλευτισμού, της αγοραίας
απελευθέρωσης και του αντικρατισμού του κεφαλαίου. Οι αραβικές εξεγέρσεις
οργανώθηκαν από οριζόντια δίκτυα χωρίς ηγετικά κέντρα. Οι παραδοσιακές
οργανώσεις μπορούσαν να συμμετέχουν στο δίκτυο αλλά όχι να το καθοδηγήσουν. Ούτε
αυτές ούτε τα ΜΜΕ θα καταφέρουν να επιβάλλουν ηγέτες στην εξέγερση. Η «αυτοργάνωση
ενός σκεπτόμενου λαού» αποδείχθηκε ανώτερη από την καθοδήγηση του ηγέτη ή την
ηγεμονία μιας κομματικής οργάνωσης η οποία θα υπονόμευε την δυναμική της
εξέγερσης και θα περιόριζε το εύρος των κοινωνικών δυνάμεων που θα μπορούσε να
κινητοποιήσει. Μήπως, όπως πολύ σωστά επισημαίνουν οι Νέγκρι και Χαρτ, με
παρόμοιους τρόπους δεν οργανώθηκαν όλες οι λαϊκές εξεγέρσεις τουλάχιστον την
τελευταία δεκαετία (Σιάτλ, Μπουένος Άιρες, Κοτσαμπάμπα κ.ά.); Άμεση δημοκρατία ή
η ολιγαρχία των δυνάμεων της αγοράς; Αυτό είναι το δίλημμα των ημερών. (Φαίνεται
ότι είναι έξω από τα ενδιαφέροντα των εξεγερμένων «τα αναγκαία βήματα για την
διαμόρφωση του νέου κομμουνιστικού φορέα που θα μπορέσει να είναι το πολιτικό
νεύρο της ανασύνθεσης μιας σύγχρονης αριστεράς» και μάλλον δεν τους απασχόλησε
ποτέ «η συμβολή στο να τεθεί με πραγματικούς όρους το θέμα της εξουσίας και της
επαναστατικής ανατροπής» . Ευτυχώς!).


Η άλλη όψη της υπεράσπισης
της άμεσης δημοκρατίας είναι η «διεκδίκηση του δικαιώματος στην αξιοπρεπή ζωή
των ανθρώπων που παράγουν τον πλούτο», για το οποίο έγραφε στο «Πριν» η Κατερίνα
Σταυρούλα. Και οι δύο οδηγούν στην σύγκρουση με τις δυνάμεις της ελεύθερης
αγοράς όπως εκφράζονται όχι μόνο από τα παλιά καθεστώτα, που είτε κρατούν ακόμα
είτε κατέρρευσαν, αλλά και μέσα στην ίδια την εξέγερση. Δεν έχει αναδειχθεί
ακόμα ένα αίτημα γενικευμένης αυτοδιαχείρισης, το σχέδιο οργάνωσης της κοινωνίας
που υπερβαίνει τον καπιταλισμό. Ούτε στα κινήματα της Λατινικής Αμερικής
αναδείχθηκε και υιοθετήθηκε ένα τέτοιο σχέδιο (με λίγες εξαιρέσεις όπως π.χ. οι
Ζαπατίστας στο Μεξικό και το MST στη Βραζιλία). Ας εμπιστευτούμε όμως την
«γονιμότητα των γεγονότων». Η ποίηση των αραβικών εξεγέρσεων μόλις πριν λίγο
έκανε τα πρώτα της βήματα. Άλλωστε πρέπει να δούμε τις εξεγέρσεις αυτές μέσα
στην παγκόσμια δυναμική τους. Εκδηλώνονται σε μια δύσκολη περίοδο για την
καπιταλιστική οικονομία. Τι χαρακτήρα θα έπαιρναν οι ίδιες οι αραβικές
εξεγέρσεις αν υποδαύλιζαν την κοινωνική αναταραχή στις χώρες της Νότιας Ευρώπης,
η οποία υφίσταται μεγενθυμένες τις συνέπειες της τρέχουσας οικονομικής κρίσης;
Τι θα γινόταν αν ένα ανάλογο κίνημα «εκσυγχρονισμού» επεκτεινόταν στην Κίνα και
έβγαζε στον πολιτικό αγώνα το γιγαντιαίο κινέζικο προλεταριάτο;


Οι αντιφάσεις των αραβικών
καπιταλισμών, η πικρία από μια αίσθηση πολιτικής και πολιτισμικής υποβάθμισης, η
αργόσυρτη κρίση των μετα-αποικιακών καθεστώτων της περιοχής, εντάθηκαν στις
συνθήκες που δημιούργησε η νέα περίοδος του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Η
απάντηση δίνεται σήμερα από τις κοινωνικές δυνάμεις που έφερε στο προσκήνιο αυτή
η αντιφατική διαδικασία εκσυγχρονισμού, που είχε δρομολογηθεί στην περιοχή ήδη
από την εποχή της αποικιοκρατίας και των εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων και
επιταχύνθηκε από τις πολιτικές των εθνικιστικών καθεστώτων, αλλά και με την
έλευση της ελεύθερης παγκόσμιας αγοράς. Το 1848, στην διάρκεια των αστικών
δημοκρατικών επαναστάσεων, εμφανίστηκε το εργατικό κίνημα για πρώτη φορά με δικό
του ανεξάρτητο κοινωνικο-πολιτικό ρόλο. Στις αρχές του 20ου αιώνα, στο
συγκρουσιακό πεδίο που δημιούργησε η αρτιγέννητη τότε ιμπεριαλιστική περίοδος
του καπιταλισμού, δόθηκε η ιστορική ευκαιρία για το πιο μεγάλο κύμα
προλεταριακών επαναστάσεων που γνώρισε η ανθρώπινη ιστορία. Τι μας επιφυλάσσουν
οι οδύνες της μετάβασης του αραβικού και του μουσουλμανικού κόσμου σε μια νέα
εποχή;


18-3-2011


Το παρόν δοκίμιο
στηρίχθηκε στο βιβλίο του Γεράσιμου Μακρή «Ισλάμ» για την παρουσίαση των
ισλαμιστικών κινημάτων και για την κριτική των εθνικιστικών καθεστώτων σ’ εκείνο
του Φρανς Φανόν «Της γης οι κολασμένοι». Προτείνουμε θερμά και τα δύο. Χρήσιμα
αποδείχθηκαν επίσης τα βιβλία «Η σύγκρουση των φονταμενταλισμών» του Τάρεκ Άλι
και το «Η Αλ-Κάιντα και η νεωτερικότητα» του Τζων Γκρέι.




http://aristerovima.gr/details.php?id=2068






http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=9376

Σφάζονται στο ΝΑΤΟ για τη λεία!


Σφάζονται στο ΝΑΤΟ για τη λεία!


FREE photo hosting by Fih.gr

Τα στοιχεία αυτά
που μεταδίδονται από Δυτικούς δημοσιογράφους, που βρίσκονται επιτόπου,
αναδεικνύουν τον νέο χαρακτήρα που έχει πλέον προσλάβει ο πόλεμος κατά της
Λιβύης
.

Μαλλιοτραβιούνται αναμεταξύ τους οι ΗΠΑ, η
Γαλλία, η Βρετανία, η Ιταλία και οι άλλες ΝΑΤΟϊκές χώρες που έχουν κηρύξει
αεροπορικό πόλεμο εναντίον της Λιβύης, γιατί φυσικά η καθεμιά θέλει για τον
εαυτό της όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο από τα πετρελαϊκά κοιτάσματα μετά
την ανατροπή του καθεστώτος Καντάφι. Ως εκ τούτου όλα τα μεγάλα κράτη θέλουν
να εμφανιστούν ως «αρχηγοί» του πολέμου για να... θεμελιώσουν «δικαιώματα» για
την πετρελαϊκή μερίδα του λέοντος, με αποτέλεσμα το ΝΑΤΟ να συνεδριάζει τρεις
μέρες τώρα και να αδυνατεί να πάρει μια απόφαση ποιος διοικεί επισήμως αυτές
τις πολεμικές επιχειρήσεις.

Γιώργος Δελαστίκ

Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ
Ομπάμα δήλωσε ότι «σε ημέρες, όχι σε εβδομάδες» οι ΗΠΑ θα παραδώσουν την ηγεσία
του πολέμου, αλλά δεν διευκρίνισε σε ποιον θα την παραδώσουν! Χαρακτηριστικό του
κλίματος που επικρατεί είναι το σχόλιο που έκαναν κύκλοι της κυβέρνησης
Μπερλουσκόνι: «Έτσι που πάει η ιστορία με τη Λιβύη, οι Γάλλοι θα πάρουν τα
πετρέλαια και η Ιταλία θα πάρει τους... πρόσφυγες!».


Χθες δεν υπήρχε εφημερίδα
μεγάλης ευρωπαϊκής χώρας που να μην έκανε λόγο για τις ισχυρότατες διαφωνίες
στους κόλπους των επιδρομέων κατά της Λιβύης. Ενδεικτικός ο κεντρικός
πρωτοσέλιδος τίτλος των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» του Λονδίνου: «Ρήξη για τη διοίκηση
της δράσης στη Λιβύη», έγραφε. «Εξοργισμένες ΗΠΑ - Βρετανία με τα γαλλικά
πλήγματα. Εμπόδιο στον έλεγχο του ΝΑΤΟ. Πρεσβευτές αποχωρούν από συνεδρίαση»,
πρόσθεταν οι υπότιτλοι προσδίδοντας «δραματικό» τόνο στις εξελίξεις.


Οι Αγγλοαμερικανικοί
κατηγορούν ευθέως τον Σαρκοζί ότι άρχισε τα πλήγματα εντυπωσιοθηρικού χαρακτήρα
χωρίς καν να ενημερώσει «πλήρως» τους συμμάχους του, με αποτέλεσμα να έχει
δυσκολέψει πλέον πολύ το πέρασμα της ηγεσίας του πολέμου στο ΝΑΤΟ, κάτι με το
οποίο άλλωστε το Παρίσι διαφωνεί.


Τη Δευτέρα μάλιστα το κλίμα
ήταν τόσο τεταμένο στη συνεδρίαση των αντιπροσώπων του ΝΑΤΟ, ώστε όταν ο γ.γ.
του επιθετικού αυτού συνασπισμού, ο Δανός Αντερς Φογκ Ράσμουσεν, τόλμησε να
επικρίνει τη Γαλλία επειδή εμπόδιζε την ανάμειξη του ΝΑΤΟ και τη Γερμανία επειδή
δεν ήθελε να συμμετάσχει ενεργά στον αεροπορικό πόλεμο κατά της Λιβύης, ο Γάλλος
και ο Γερμανός πρεσβευτής αποχώρησαν από τη συνεδρίαση!


Οι Αγγλοαμερικανοί
κατηγορούν τους Γάλλους ότι ξαφνικά μπλοκάρισαν την επικείμενη συμφωνία του ΝΑΤΟ
το Σάββατο, γιατί ήθελαν ο Σαρκοζί να ανακοινώσει τα πρώτα αεροπορικά πλήγματα
κατά της Λιβύης από γαλλικά πολεμικά αεροπλάνα αμέσως μόλις βγήκε από τη σύνοδο
- σόου που οργάνωσε το Σάββατο στο Παρίσι και η οποία θα αποφάσιζε δήθεν για την
κήρυξη του πολέμου κατά της Λιβύης.


Οι Γάλλοι ανταπαντούν
καρφώνοντας τους Αμερικανούς ότι είχαν συμφωνήσει μαζί τους ότι τα γαλλικά
μαχητικά αεροσκάφη θα επετίθεντο πρώτα για να μη φανεί ότι οι ΗΠΑ κάνουν τρίτο
πόλεμο εναντίον ισλαμικής χώρας μετά το Αφγανιστάν και το Ιράκ και αμέσως μετά
οι Αμερικανοί θα έριχναν τους πυραύλους Τόμαχοκ, που συνιστούσαν και την
πραγματική επίθεση.


Την Κυριακή το βράδυ ήταν η
σειρά της Τουρκίας να μπλοκάρει τις κινήσεις ανάληψης της ηγεσίας του πολέμου
από το ΝΑΤΟ. Η κυβέρνηση Ερντογάν, πέρα από τη γραμμή της να εμφανίζεται ως
αταλάντευτος φίλος των Αράβων που έχει εκτοξεύσει στα ύψη τη δημοτικότητα του
Τούρκου πρωθυπουργού στις αραβικές χώρες, είναι και εξαιρετικά ενοχλημένη από το
γεγονός ότι ο Σαρκοζί δεν προσκάλεσε ούτε τυπικά την Αγκυρα στη σύνοδο - σόου
του Παρισιού.


Έτσι οι Τούρκοι παίρνουν και
μια μικρή ρεβάνς μέσα στους κόλπους του ΝΑΤΟ, αξιοποιώντας τις σφοδρές
αντιθέσεις που εμφανίζονται στους στόχους και στις θέσεις ΗΠΑ, Βρετανίας,
Γαλλίας, Γερμανίας στο θέμα της Λιβύης. Η ουσία είναι ότι η Τουρκία,
εκμεταλλευόμενη τις ευκαιρίες, εμφανίζεται για ακόμη μια φορά στα μάτια των
Αράβων ως υποστηρικτής τους και αποστασιοποιημένη από τους «σταυροφόρους» της
Δύσης.


Αξιωματικοί


Η Δύση οργανώνει
αντικανταφικούς


ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ του στρατού από
χώρες της Δύσης βρίσκονται ήδη στο λιβυκό έδαφος και προσπαθούν να οργανώσουν
τις αντικανταφικές δυνάμεις σε υποτυπωδώς αξιόμαχες στρατιωτικές μονάδες, ικανές
να αντιπαρατεθούν κάπως με τις δυνάμεις του καθεστώτος, οι οποίες τους σαρώνουν
με χαρακτηριστική ευκολία από τη στιγμή που ανασυγκροτήθηκαν μετά το αρχικό σοκ
που διήρκεσε περίπου μια εβδομάδα. Εχει αποκατασταθεί επιπλέον γραμμή
ανεφοδιασμού των αντικανταφικών με όπλα μέσω Αιγύπτου και μάλιστα σε διαρκώς
αυξανόμενες ποσότητες. Τα στοιχεία αυτά που μεταδίδονται από Δυτικούς
δημοσιογράφους, που βρίσκονται επιτόπου, αναδεικνύουν τον νέο χαρακτήρα που έχει
πλέον προσλάβει ο πόλεμος κατά της Λιβύης.


Από το "Έθνος" 23/3/2011






http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=9374

Πάγκαλος: Το βήμα του Γκέμπελς στο ΠΑΣΟΚ





FREE photo hosting by Fih.gr



FREE photo hosting by Fih.gr



FREE photo hosting by Fih.gr



Δημήτρης
Τζιαντζής
Χρίστος
Κατσούλας

FREE photo hosting by Fih.gr

FREE photo hosting by Fih.gr

FREE photo hosting by Fih.gr


ΠΡΙΝ
26
ΜΑΡΤΙΟΥ
2011



FREE photo hosting by Fih.gr

FREE photo hosting by Fih.gr

FREE photo hosting by Fih.gr

FREE photo hosting by Fih.gr

FREE photo hosting by Fih.gr


ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ 26 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011






http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=9368

EΛΛΑΔΑ ΩΡΑ




E
ΛΛΑΔΑ ΩΡΑ
ΜΗΔΕΝ


FREE photo hosting by Fih.gr

Συμπερασματικά λοιπόν, οι πιθανότητες μίας
ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας αυξάνονται καθημερινά ενώ, εάν δεν συμβεί κάποιο
«θαύμα» στη σύνοδο κορυφής του Μαρτίου, η Ελλάδα θα οδηγηθεί στην καταστροφή –
παρά τα τεράστια

διαπραγματευτικά πλεονεκτήματα

που είχε (ίσως έχει ακόμη) στο παρελθόν, τα οποία δυστυχώς «εξανέμισε» η
κυβέρνηση μας, επιλέγοντας να «επαιτεί» αντί να απαιτεί, στην Ουάσιγκτον των
Η.Π.Α. και ιδίως της

Ευρώπης
(Βερολίνο). Κατά την άποψη μας, με δεδομένο το ότι η
ανάπτυξη δεν φαίνεται πια εφικτή, υπό τις σημερινές παγκόσμιες συνθήκες
(υπερχρέωση της δύσης, κοινωνικές αναταραχές στις αναπτυσσόμενες οικονομίες,
πετρέλαιο, αυξήσεις τιμών κλπ), η λύση του προβλήματος της Ελλάδας δεν είναι
άλλη, από την

«εκδίωξη» του ΔΝΤ
και την αποπληρωμή του συνολικού δημοσίου
χρέους της σε 40 ισόποσες ετήσιες δόσεις, με επιτόκιο ίσο με αυτό που
δανείζονται οι τράπεζες – με το βασικό της ΕΚΤ (1%).

Βασίλης
Βιλιάρδος






Τα τμήματα του μηχανισμού
στήριξης, η ανεπάρκεια των κεφαλαίων του, οι ανάγκες της Ελλάδας για το 2011, οι
τράπεζες, καθώς επίσης λύσεις για το χρέος, τα ελλείμματα και το δανεισμό της
χώρας μας
.


Ο ευρωπαϊκός

μηχανισμός διάσωσης
ύψους 750 δις €, ο οποίος ψηφίσθηκε στις 10 Μαΐου
του 2010 από τους 27 υπουργούς οικονομικών της ΕΕ, όταν η Ελλάδα «αναγκάσθηκε»
να καταφύγει στη βοήθεια των ΔΝΤ-ΕΕ, αποτελείται από τα εξής τρία «μέρη»:


(α)
Το σημαντικότερο «τμήμα» του είναι η
συμμετοχή όλων των χωρών της Ευρωζώνης, οι οποίες ίδρυσαν τον «Ευρωπαϊκό
μηχανισμό διευκόλυνσης της χρηματοπιστωτικής σταθερότητα
ς
» (EFSF),
με έδρα το Λουξεμβούργο. Η συγκεκριμένη εταιρεία ειδικού σκοπού έχει τη
δυνατότητα, με τη βοήθεια της έκδοσης ομολόγων, να χρηματοδοτείται από τις
«αγορές», με στόχο την ενίσχυση των χωρών-μελών της Ευρωζώνης. Για την έκδοση
αυτών των ομολόγων, εγγυώνται τα κράτη της ζώνης του Ευρώ (με εξαίρεση την
Ελλάδα και την

Ιρλανδία
, μέχρι στιγμής), για το συνολικό ποσόν των 440 δις €.


(β)
Έως και 60 δις € τώρα προσφέρονται
από τον «Ευρωπαϊκό μηχανισμό σταθερότητας» (EFSM), μέσω του
οποίου η Κομισιόν (η ΕΕ των 27 δηλαδή), μπορεί να συνάψει δάνεια από τις αγορές
- για να τα διοχετεύσει στις αδύναμες χώρες.


(γ)
Το

ΔΝΤ
είναι το τρίτο μέρος του ευρύτερου μηχανισμού στήριξης, αφού ανέλαβε
την υποχρέωση να συμμετέχει με το 50% των χρημάτων που θα διατίθενται κάθε φορά
από το μηχανισμό - επομένως, συνολικά μέχρι 250 δις €.


Εν τούτοις, τα χρήματα που
μπορούν να διατεθούν, είναι στην πραγματικότητα πολύ λιγότερα από 750 δις € –
γεγονός στο οποίο οφείλονται οι απόψεις, σχετικά με το ότι δεν θα φτάσουν, εάν
υποχρεωθεί και η Ισπανία (η

Πορτογαλία
θεωρείται δεδομένη) να καταφύγει στο μηχανισμό στήριξης. Ο
λόγος είναι πως για τα 440 δις € εγγυώνται όλες οι χώρες – όχι μόνο δηλαδή αυτές
που διαθέτουν αξιολόγηση ΑΑΑ. Οι

εταιρείες αξιολόγησης
λοιπόν, για να βαθμολογήσουν με ΑΑΑ το μηχανισμό
(γεγονός που θα σήμαινε ότι, θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές με
χαμηλό επιτόκιο), απαιτούν περισσότερα χρήματα σαν εγγύηση. Στην αντίθετη
περίπτωση, αξιολογούν με ΑΑΑ μόνο τα ποσά εκείνα, με τα οποία εγγυώνται οι
χώρες με ΑΑΑ αξιολόγηση
– δηλαδή, «επιτρέπουν» να χρηματοδοτηθεί (να εκδώσει
ομόλογα, με χαμηλά επιτόκια), μόλις με 250 δις € και όχι με 440 δις €.


Επομένως, οι δύο
«μηχανισμοί» (EFSF και EFSM), μπορούν να δανεισθούν μόνο 250 δις € και 60
δις € αντίστοιχα (συνολικά 310 δις €) από τις «αγορές». Με το ΔΝΤ λοιπόν να
καλύπτει το 50% (155 δις €), το ποσόν που τελικά μπορεί να διατεθεί με χαμηλά
επιτόκια, δεν ξεπερνάει τα 465 δις €.
Με διαφορετικές μεθόδους (όπως για
παράδειγμα η υποχρέωση του μηχανισμού να διατηρεί το 20% σε ρεζέρβες, έτσι ώστε
να αξιολογείται με ΑΑΑ, καθώς επίσης η αντίστοιχη υποχρέωση των χωρών που
λαμβάνουν στήριξη, να συμμετέχουν με 20%), οι οικονομολόγοι της BNP Paribas,
καθώς επίσης άλλων τραπεζών, υπολογίζουν το ποσόν του μηχανισμού στα 473 δις
.


Με δεδομένο τώρα το ότι,
οι συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της

Ισπανίας
(η Ελλάδα έχει χρηματοδοτηθεί με διακρατικά δάνεια και όχι από
το μηχανισμό) υπολογίζονται, μέχρι τα τέλη του 2013, στα 310 δις €, μία
μεγάλη ομάδα, αποτελούμενη από 190 γερμανούς οικονομολόγους, υποστήριξε πως ο
μηχανισμός δεν έχει ανάγκη από επί πλέον κεφάλαια – τάχθηκε δηλαδή εναντίον της
περαιτέρω ενίσχυσης του μηχανισμού, με την αιτιολογία ότι, υπερκαλύπτει
σημαντικά τις ενδεχόμενες ανάγκες και των τριών χωρών μαζί.


Δυστυχώς όμως (κάτι που
ισχύει και για τη χώρα μας, όπως θα αναλύσουμε στη συνέχεια), οι γερμανοί
οικονομολόγοι, δεν έλαβαν υπ’ όψιν τις επί πλέον ανάγκες που θα μπορούσαν να
προκύψουν για τα

τρία κράτη
- προερχόμενες από τα ετήσια ελλείμματα των προϋπολογισμών
τους. Υπολογίζοντας τα ελλείμματα στο 3% επί του ΑΕΠ της εκάστοτε χώρας, κάθε
χρόνο έως και το 2013, το ποσόν τοποθετείται στα 124 δις €. Επομένως, οι ανάγκες
τους θα διαμορφώνονταν στα 310 δις € (υφιστάμενα ομόλογα), συν 124 δις €
(ελλείμματα) - συνολικά στα 434 δις (πηγή: FTD) Κατ’ επέκταση, ο
μηχανισμός των 473 δις € υπερκαλύπτει μόλις κατά 10% τις πιθανές ανάγκες
χρηματοδότησης των τριών «υποψηφίων» χωρών – αυτών δηλαδή, οι οποίες ενδεχομένως
θα έπρεπε να χρηματοδοτηθούν (η Ιρλανδία έχει υπαχθεί ήδη στο μηχανισμό).


Ένα επόμενο στοιχείο που
δεν συνυπολόγισαν, είναι οι πιθανές ανάγκες των

τραπεζικών ιδρυμάτων
των χωρών αυτών,
τα οποία ενδεχομένως θα χρειασθεί
να ενισχυθούν από το δημόσιο τομέα τους – ειδικά όσον αφορά την Ιρλανδία, αλλά
και την Ισπανία, η οποία υπολογίζεται ότι θα πρέπει να ενισχύσει τουλάχιστον με
100 δις € τις τοπικές τράπεζες της. Στην περίπτωση λοιπόν που τυχόν συμβεί κάτι
τέτοιο, το ποσόν του μηχανισμού στήριξης δεν είναι σε θέση να τα καλύψει -
ιδιαίτερα εάν συναντήσει προβλήματα η Ιταλία, το δημόσιο χρέος της οποίας
υπερβαίνει το 120% του ΑΕΠ της ή το Βέλγιο (δημόσιο χρέος περί το 100% του ΑΕΠ).






Η Ελλάδα


Όπως έχουμε επανειλημμένα τονίσει, η δανειοδότηση μας από τους
ΔΝΤ-ΕΕ
, μεταθέτει απλά το πρόβλημα επαυξημένο στο μέλλον – το αργότερο
δηλαδή στη χρονική εκείνη στιγμή που θα κληθούμε να πληρώσουμε τα 110 δις €,
επιβαρυμένα με τοκογλυφικά επιτόκια. Ο Πίνακας Ι, ο οποίος συμπεριλαμβάνει τη
(τότε) λήξη των ομολόγων του Ελληνικού δημοσίου, καθώς επίσης τα δάνεια των

ΔΝΤ-ΕΕ
είναι χαρακτηριστικός:




FREE photo hosting by Fih.gr


Σύμφωνα με τον Πίνακα Ι, ο
δανεισμός της Ελλάδας από το μηχανισμό στήριξης για τα έτη 2010-2013, εξυπηρετεί
αποκλειστικά και μόνο την

αποπληρωμή των πιστωτών της
- αφού λήγουν ομόλογα συνολικής αξίας 103,7
δις € και δανείζεται 110 δις € (τα 110 δις € του ταμείου στήριξης, είναι
ουσιαστικά τα 103,7 δις € που χρωστάμε, συν τους τόκους τους). Επομένως, όλα όσα
ακούγονται περί δανεισμού της χώρας μας για την πληρωμή συντάξεων, μισθών κλπ.
είναι απολύτως ανακριβή, εάν όχι

σκόπιμα ψευδή
. Τα χρήματα παρέχονται εμφανώς με στόχο τη διάσωση των
ευρωπαϊκών τραπεζών
, αφού αυτές είναι οι κύριοι δανειστές μας – πόσο μάλλον
όταν, στις ανάγκες χρηματοδότησης της χώρας μας, δεν έχουν συμπεριληφθεί τα
ελλείμματα του προϋπολογισμού
, τουλάχιστον για το χρονικό διάστημα που θα
απαιτηθεί για την κάλυψη τους.


Ειδικά όσον αφορά το
2010, εισπράξαμε 38 δις € από το μηχανισμό στήριξης (μαζί με τα 6,5 δις € του
Ιανουαρίου), ενώ έληγαν ομόλογα ύψους 15,8 δις € - οπότε, εισπράξαμε 22,2 δις €
περισσότερα. Επομένως, το έλλειμμα του προϋπολογισμού μας το 2010 (περί τα 23
δις €), καλύφθηκε από το συγκεκριμένο δανεισμό μας.

Σύμφωνα τώρα με την εισηγητική έκθεση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2011,
οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας για το συγκεκριμένο έτος (διαφοροποιούνται
συνεχώς, σαν αποτέλεσμα των ελλειμμάτων, των τόκων, του βραχυπρόθεσμου
δανεισμού, της «αναδιαμόρφωσης» των κρατικών χρεών κλπ) είναι οι εξής (Πίνακας
ΙΙ):




FREE photo hosting by Fih.gr


Όπως διαπιστώνουμε από τον Πίνακα
ΙΙ, η Ελλάδα θα χρειασθεί τουλάχιστον 22,54 δις € επί πλέον αυτών που θα
λάβει (εκτός απροόπτου) από το μηχανισμό στήριξης
. Εκτός αυτού, εάν τυχόν
υπάρξει κάποια επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης των τραπεζών εκ μέρους του ελληνικού
δημοσίου, θα έπρεπε να έχει τη δυνατότητα να ανταπεξέλθει – προφανώς

με επί πλέον δανεισμό
.



Χωρίς να επεκταθούμε σε περαιτέρω λεπτομέρειες, έχουμε την άποψη ότι, κάτι
τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί – πόσο μάλλον όταν τα επιτόκια
δανεισμού, έτσι όπως διαμορφώνονται διεθνώς για τη χώρα μας (spreads), είναι
αδύνατον να «εξυπηρετηθούν». Επομένως η Ελλάδα, αφενός μεν δεν είναι εύκολο
να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της για το 2011
(για τα επόμενα έτη επίσης,
αφού τα ελλείμματα θα συνεχίσουν - ακόμη και αν εξέλθουμε από την ύφεση, γεγονός
για το οποίο αμφιβάλλουμε πάρα πολύ), αφετέρου αδυνατεί να ανταπεξέλθει, σε
ενδεχόμενη ενίσχυση των τραπεζών
(Πίνακας ΙΙΙ).




FREE photo hosting by Fih.gr


Όπως φαίνεται από τον Πίνακα ΙΙΙ,
η «ρευστότητα» που χορηγήθηκε στις

τράπεζες
το 2010 ήταν ύψους 26,99 δις €
- ποσόν δηλαδή που υπερβαίνει τα
Ίδια Κεφάλαια τους κατά 12,55%. Από την άλλη πλευρά βέβαια, οι Ελληνικές
τράπεζες κατέχουν περίπου 56 δις € ομόλογα του Ελληνικού δημοσίου (πηγή:
Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών, Δεκέμβριος 2010). Το γεγονός αυτό μάλλον
«συνηγορεί» υπέρ της μελλοντικής ενίσχυσης τους - πρόκειται για τα επί πλέον 30
δις € που ανακοινώθηκαν, έτσι ώστε να «καλυφθούν» ουσιαστικά τα ομόλογα του
δημοσίου.


Η αναγκαιότητα αυτή είναι
ενδεχομένως ακόμη μεγαλύτερη, ειδικά λόγω των υψηλοτέρων επισφαλειών που
προβλέπονται από τα καταναλωτικά και λοιπά δάνεια
- ελπίζοντας πως θα
παραμείνουν σχετικά σταθερές οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα, καθώς επίσης
ότι, οι τράπεζες δεν θα συναντήσουν ιδιαίτερα προβλήματα στις χώρες της
Ανατολικής Ευρώπης.




Επίλογος


Συμπερασματικά λοιπόν, οι πιθανότητες μίας ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας
αυξάνονται καθημερινά ενώ, εάν δεν συμβεί κάποιο «θαύμα» στη σύνοδο κορυφής
του Μαρτίου, η Ελλάδα θα οδηγηθεί στην καταστροφή
– παρά τα τεράστια

διαπραγματευτικά πλεονεκτήματα
που είχε (ίσως έχει ακόμη) στο παρελθόν,
τα οποία δυστυχώς «εξανέμισε» η κυβέρνηση μας, επιλέγοντας να «επαιτεί» αντί να
απαιτεί, στην Ουάσιγκτον των Η.Π.Α. και ιδίως της

Ευρώπης
(Βερολίνο).


Κατά την άποψη μας, με
δεδομένο το ότι η ανάπτυξη δεν φαίνεται πια εφικτή, υπό τις σημερινές
παγκόσμιες συνθήκες
(υπερχρέωση της δύσης, κοινωνικές αναταραχές στις
αναπτυσσόμενες οικονομίες, πετρέλαιο, αυξήσεις τιμών κλπ), η λύση του
προβλήματος της Ελλάδας δεν είναι άλλη, από την

«εκδίωξη» του ΔΝΤ
και την αποπληρωμή του συνολικού δημοσίου χρέους της σε 40
ισόποσες ετήσιες δόσεις, με επιτόκιο ίσο με αυτό που δανείζονται οι τράπεζες –
με το βασικό της ΕΚΤ (1%).


Στην περίπτωση αυτή, οι
ετήσιοι τόκοι για το σύνολο των χρεών μας (περί τα 340 δις €, εκ των οποίων τα
100 δις € ανήκουν σε Έλληνες – τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία, αμοιβαία, ιδιώτες),
θα ήταν περίπου 3,4 δις € το πρώτο έτος (μειούμενοι στη συνέχεια), ενώ τα
χρεολύσια 8,5 δις € το χρόνο – συνολικά 11,9 δις €. Εάν από το έλλειμμα
του 2011 (20,857 δις €), αφαιρέσουμε τους τόκους (15,92 δις €) και προσθέσουμε
τα «νέα τοκοχρεολύσια» (11,9 δις €), το συνολικό ποσόν που θα απέμενε για
χρηματοδότηση θα ήταν 16,837 δις € συν περίπου 2,5 δις € (ταμείο σταθερότητας
κλπ) - οπότε γύρω στα 19,34 δις € (το έλλειμμα του 2011 θα διαμορφωνόταν
στα 8,34 δις € σαν αποτέλεσμα των χαμηλότερων τόκων, ή στο 3,65% του
προϋπολογιζόμενου ΑΕΠ των 228.408 εκ. € για το 2011).


Αυτά τα 19,34 δις € θα
μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν με την έκδοση

Εθνικών ομολόγων
σε ετήσια βάση (εσωτερικός δανεισμός), έως εκείνο το
χρονικό σημείο που θα καλύπτονταν από τα πλεονάσματα του προϋπολογισμού

(σωστή αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, μείωση των περιττών κρατικών δαπανών,
φορολόγηση των «εμπορικών» πολυεθνικών επί του τζίρου κλπ) – κάτι που θα
μπορούσε να επιτευχθεί
, εάν βέβαια επανερχόταν η αισιοδοξία στην

Ελλάδα
, μέσα από την προοπτική για το μέλλον (εξόφληση του χρέους σε 40
έτη, με 1%), καθώς επίσης εάν κέρδιζε η Πολιτεία την εμπιστοσύνη των Πολιτών
της.


Όλα όσα αναφέρονται
λοιπόν, σε σχέση με την επιμήκυνση των 110 δις €, με την επαναγορά χρέους κλπ,
είναι εντελώς εκτός πραγματικότητας (με εξαίρεση ίσως την άμεση διαγραφή 40-50%
του χρέους). Το πρόβλημα της

χώρας
μας δεν είναι το τι θα συμβεί μετά το 2013, αλλά το πώς θα
εξασφαλισθεί σήμερα ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός των 22,54 δις €
(Πίνακας ΙΙ),
ή 1,88 δις € μηνιαία (με αρχή τον Ιανουάριο του 2011), έτσι ώστε να
εξοφλούνται οι μηνιαίες υποχρεώσεις του κράτους μας (μισθοί, συντάξεις κλπ) -
υποθέτοντας φυσικά ότι, με εντολή του ΔΝΤ προηγούνται οι δανειστές μας (28 δις €
χρεολύσια, συν τους τόκους).


Κατά την άποψη μας, εάν
δεν περιορισθούν οι τόκοι και δεν διακανονισθεί το

συνολικό δημόσιο χρέος
, οι πιθανότητες επίλυσης του προβλήματος σήμερα
είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Εάν η κυβέρνηση μας είχε ενεργοποιηθεί σωστά και
έγκαιρα, καθώς επίσης εάν δεν είχαμε υποχρεωθεί στην «υφεσιακή» πολιτική του
ΔΝΤ, η Ελλάδα θα είχε μεν δυσκολίες, αλλά δεν θα αντιμετώπιζε αδιέξοδα – πόσο
μάλλον την απειλή της

χρεοκοπίας
.


Βασίλης Βιλιάρδος




viliardos@kbanalysis.com






http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=9366

ΆΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ


ΆΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ

FREE photo hosting by Fih.gr

Χωρίς την Κυριολεξία δεν υπάρχει η Μεταφορά
ως πηγή της Αλληγορίας που περιβάλλει το Άρρητο μέσα στο ρηθέν. Δεν υπάρχει
σχόλιο χωρίς πρωταρχικό κείμενο, ότι κι αν λένε κάποιοι αποδομιστές και
μεταδομιστές. To ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ
δημοσιεύει σήμερα ολόκληρο το υπέροχο αυτό

ερωτικό-μεσσιανικό ποίημα. Αν το Άσμα
Ασμάτων δεν είναι ερωτικό, τότε δεν είναι μεσσιανικό. Μια αυστηρή γραμματική
ανάλυση του Άσματος, στο πνεύμα του F. Rosenzweir,(38) δείχνει το αντίθετο απ΄
ότι συνήθως νομίζεται από διάφορους θεολογούντες και τους παρ΄ ημίν "νεοορθόδοξους".
Η αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο, τον Ισραήλ, την ψυχή μας, την ανθρωπότητα
κ.τ.τ. δεν είναι κάτι παρόμοιο με τον έρωτα δύο εραστών. Κανείς δεν
προσεύχεται σαν να μίλαγε στην ερωμένη του, εκτός αν είναι υστερικός ή η
Ευαγγελίνη του Μεγάλου Ανατολικού. Σύμφωνα λοιπόν με τη γραμματική ανάλυση του
βιβλικού κειμένου, δεν είναι η αγάπη του Θεού που μοιάζει μ΄ εκείνη των δύο
εραστών αλλά, αντίθετα, είναι οι δύο εραστές που αγαπιούνται μεταξύ τους,
γιατί ο θεός αγαπάει τον καθένα τους και τον μεταξύ τους έρωτα. Το Ιερό δεν
είναι ότι απαγορεύει τον Έρωτα, αλλά, αντίθετα, αυτό χωρίς το οποίο είναι
αδύνατος ο Έρωτας.

Άσμα Aσμάτων ο εστιν τω σαλωμών



Άσμα Ασμάτων – Διαβάστε το




ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ




ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ 1



Ασ. Ασ.
1,1 ᾎσμα ᾀσμάτων, ὅ ἐστι τῷ Σαλωμών.



Ασ. Ασ.
1,1 Το άσμα των ασμάτων, το κατ' εξοχήν ωραίον αυτό άσμα είναι του
Σολομώντος.



Ασ. Ασ.
1,2 Φιλησάτω με ἀπὸ φιλημάτων στόματος αὐτοῦ, ὅτι ἀγαθοὶ μαστοί σου
ὑπὲρ οἶνον,



Ασ. Ασ.
1,2 Ας με φιλήση ο αγαπημένος μου με τα φιλήματα του ιδικού του
στόματος, διότι αι ιδικαί του θωπείαι είναι ωραιότεραι και από τον πλέον
εκλεκτόν οίνον.



Ασ. Ασ.
1,3 καὶ ὀσμὴ μύρων σου ὑπὲρ πάντα τὰ ἀρώματα· μῦρον ἐκκενωθὲν ὄνομά
σου. διὰ τοῦτο νεάνιδες ἠγάπησάν σε,



Ασ. Ασ.
1,3 Η ευωδία των ιδικών σου μύρων είναι περισσότερον ευάρεστος, από όλα
τα αρώματα του κόσμου. Το όνομά σου είναι σαν το μύρον, που άδειασε από
σφραγισμένον δοχείον. Δια τούτο αι παρθένοι νεάνιδες σε ηγάπησαν με όλην των την
καρδίαν.



Ασ. Ασ.
1,4 εἵλκυσάν σε, ὀπίσω σου εἰς ὀσμὴν μύρων σου δραμοῦμεν. εἰσήνεγκέ με
ὁ βασιλεὺς εἰς τὸ ταμιεῖον αὐτοῦ. ἀγαλλιασώμεθα καὶ εὐφρανθῶμεν ἐν σοί·
ἀγαπήσομεν μαστούς σου ὑπὲρ οἶνον· εὐθύτης ἠγάπησέ σε.



Ασ. Ασ.
1,4 Ειλκύσθησαν από σέ. Θα τρέξωμεν οπίσω σου μεθυσμέναι από την
ευωδίαν των ιδικών σου μύρων. Ο βασιλεύς μου με εισήγαγεν εις τα ιδιαίτερα αυτού
εσωτερικά διαμερίσματα. Θα χαρώμεν και θα ευφρανθώμεν μαζή σου. Θα αγαπήσωμεν
τας ευαρέστους και ηδονικάς θωπείας σου περισσότερον από τον εκλεκτόν οίνον.
Καθε ευθεία καρδία σε ηγάπησε και σε αγαπά.



Ασ. Ασ.
1,5 μέλαινά εἰμι ἐγὼ καὶ καλή, θυγατέρες Ἱερουσαλήμ, ὡς σκηνώματα Κηδάρ,
ὡς δέῤῥεις Σαλωμών.



Ασ. Ασ.
1,5 Ω θυγατέρες, της Ιερουσαλήμ! Είμαι πολύ μελαγχροινή εγώ, όπως αι
σκηναί των κατοίκων Κηδάρ. Είμαι όμως ωραία, όπως τα πολύτιμα εκ δέρματος
παραπετάσματα του ωραίου ανακτόρου του Σολομώντος.



Ασ. Ασ.
1,6 μὴ βλέψητέ με ὅτι ἐγώ εἰμι μεμελανωμένη, ὅτι παρέβλεψέ με ὁ ἥλιος·
υἱοὶ μητρός μου ἐμαχέσαντο ἐν ἐμοί, ἔθεντό με φυλάκισσαν ἐν ἀμπελῶσιν· ἀμπελῶνα
ἐμὸν οὐκ ἐφύλαξα.



Ασ. Ασ.
1,6 Μη με κυττάζετε με περιέργειαν, που είμαι μελαγχροινή. Διότι ο
ήλιος έπεσε καυστικός επάνω μου και με εμαύρισε. Οι αδελφοί μου εχολώθησαν
εναντίον μου και εφιλονείκησαν και με έστειλαν να φυλάττω τους αμπελώνας. Εγώ
όμως από την αγάπην προς αυτόν δεν εφύλαξα τον αμπελώνα μου· αδιαφόρησα δι'
αυτόν.



Ασ. Ασ.
1,7 ἀπάγγειλόν μοι ὃν ἠγάπησεν ἡ ψυχή μου, ποῦ ποιμαίνεις, ποῦ
κοιτάζεις ἐν μεσημβρίᾳ, μήποτε γένωμαι ὡς περιβαλλομένη ἐπ᾿ ἀγέλαις ἑταίρων σου.



Ασ. Ασ.
1,7 Πές μου συ, τον οποίον έχει αγαπήσει η ψυχή μου, που βόσκεις τα
πρόβατά σου; Που πλαγιάζεις και αναπαύεσαι κατά τας μεσημβρινάς ώρας; Πές μου,
που είσαι, για να μη περιπλανηθώ αναζητούσα σε εις τα ποίμνια των συντρόφων σου
ποιμένων.



Ασ. Ασ.
1,8 ἐὰν μὴ γνῷς σεαυτήν, ἡ καλὴ ἐν γυναιξίν, ἔξελθε σὺ ἐν πτέρναις τῶν
ποιμνίων καὶ ποίμαινε τὰς ἐρίφους σου ἐπὶ σκηνώμασι τῶν ποιμένων.



Ασ. Ασ.
1,8 Εάν συ, η ωραία μεταξύ όλων των γυναικών, εάν συ δεν γνωρίζης τον
εαυτόν σου, έβγα και ακολούθησε τα ίχνη των ποιμνίων. Βοσκε τα ερίφιά σου
ανάμεσα εις τας κατασκηνώσεις των άλλων ποιμένων και κάπου θα εύρης αυτόν, που
αναζητείς.



Ασ. Ασ.
1,9 τῇ ἵππῳ μου ἐν ἅρμασι Φαραὼ ὡμοίωσά σε, ἡ πλησίον μου.



Ασ. Ασ.
1,9 Με την μεγαλοπρεπή και υπερήφανον φορβάδα μου, ζευγμένην στο άρμα
του Φαραώ, εγώ παρομοιάσει σέ, ω καλή μου και σύντροφέ μου.



Ασ. Ασ.
1,10 τί ὡραιώθησαν σιαγόνες σου ὡς τρυγόνος, τράχηλός σου ὡς ὁρμίσκοι;



Ασ. Ασ.
1,10 Ποσον ωραίαι είναι αι παρειαί σου και αι σιαγόνες σου. Ομοιάζουν με
τας σιαγόνας των τρυγόνων. Ο δε τράχηλός σου είναι ωραιότατος, ωσάν στολισμόν
πολυτίμων κοσμημάτων.



Ασ. Ασ.
1,11 ὁμοιώματα χρυσίου ποιήσομέν σοι μετὰ στιγμάτων τοῦ ἀργυρίου.



Ασ. Ασ.
1,11 Κοσμήματα χρυσού διάστικτα με άργυρον θα κατασκευάσωμεν δια τον
λαιμόν σου.



Ασ. Ασ.
1,12 ἕως οὗ ὁ βασιλεὺς ἐν ἀνακλίσει αὐτοῦ, νάρδος μου ἔδωκεν ὀσμὴν αὐτοῦ.



Ασ. Ασ.
1,12 Καθ' ον χρόνον ο βασιλεύς μου είναι ανακεκλιμένος, παρά την πλουσίαν
τράπεζάν του, ο νάρδος μου ανέδιδε το ευάρεστον άρωμά του.



Ασ. Ασ.
1,13 ἀπόδεσμος τῆς στακτῆς ἀδελφιδός μου ἐμοί, ἀνὰ μέσον τῶν μαστῶν μου
αὐλισθήσεται.



Ασ. Ασ.
1,13 Σαν θήκη γεμάτη από ευώδη στακτήν είναι δι' εμέ ο πολυαγαπημένος
αδελφός μου. Θα αναπαύεται ανάμεσα στους μαστούς μου, επάνω από την καρδιά μου.



Ασ. Ασ.
1,14 βότρυς τῆς κύπρου ἀδελφιδός μου ἐμοί, ἐν ἀμπελῶσιν Ἐγγαδδί.



Ασ. Ασ.
1,14 Ωσάν το ανθισμένο κλήμα, που ευωδιάζει εις τα αμπέλια της Εγγαδδί,
είναι ο αγαπημένος αδελφός της ψυχής μου.



Ασ. Ασ.
1,15 ἰδοὺ εἶ καλή, ἡ πλησίον μου, ἰδοὺ εἶ καλή, ὀφθαλμοί σου περιστεραί.



Ασ. Ασ.
1,15 Ιδού, σύντροφέ μου, είσαι ωραία. Ιδού, είσαι ωραία. Οι οφθαλμοί σου
είναι ωσάν τα περιστέρια.



Ασ. Ασ.
1,16 ἰδοὺ εἶ καλός, ὁ ἀδελφιδός μου, καί γε ὡραῖος· πρὸς κλίνῃ ἡμῶν
σύσκιος,



Ασ. Ασ.
1,16 Ιδού, και συ είσαι ωραίος, αδελφέ της ψυχής μου· πολύ ωραίος. Είσαι
επάνω εις την κλίνην σου σαν κάτω από παχύσκιον δένδρον.



Ασ. Ασ.
1,17 δοκοὶ οἴκων ἡμῶν κέδροι, φατνώματα ἡμῶν κυπάρισσοι.



Ασ. Ασ.
1,17 Τα δοκάρια του σπιτιού μας είναι αρωματικαί κέδροι και τα κουφώματά
μας ξύλα κυπαρίσσου.



ΑΣΜΑ
ΑΣΜΑΤΩΝ 2



Ασ. Ασ.
2,1 Ἐγώ ἄνθος τοῦ πεδίου, κρίνον τῶν κοιλάδων.



Ασ. Ασ.
2,1 Εγώ είμαι το άνθος της πεδιάδος, το κρίνον των κοιλάδων.



Ασ. Ασ.
2,2 ὡς κρίνον ἐν μέσῳ ἀκανθῶν, οὕτως ἡ πλησίον μου ἀνὰ μέσον τῶν
θυγατέρων.



Ασ. Ασ.
2,2 Πράγματι ωσάν κρίνον ανάμεσα εις τα αγκάθια, έτσι είναι η καλή μου
ανάμεσα εις τας άλλας παρθένους νεάνιδας.



Ασ. Ασ.
2,3 ὡς μῆλον ἐν τοῖς ξύλοις τοῦ δρυμοῦ, οὕτως ἀδελφιδός μου ἀνὰ μέσον
τῶν υἱῶν· ἐν τῇ σκιᾷ αὐτοῦ ἐπεθύμησα καὶ ἐκάθισα, καὶ καρπὸς αὐτοῦ γλυκὺς ἐν
λάρυγγί μου.



Ασ. Ασ.
2,3 Ωσάν καρποφόρος μηλιά ανάμεσα εις τα άκαρπα δένδρα του δάσους, έτσι
είναι ο αδελφός της ψυχής μου ανάμεσα στους άλλους νέους. Την σκιαν αυτού του
δένδρου εγώ επεθύμησα και κάτω από αυτό εκάθισα. Ο καρπός του είναι γλυκύς στον
λάρυγγά μου.



Ασ. Ασ.
2,4 εἰσαγάγετέ με εἰς οἶκον τοῦ οἴνου, τάξατε ἐπ᾿ ἐμὲ ἀγάπην.



Ασ. Ασ.
2,4 Οδηγήσατέ με στον οίκον, όπου παρατίθεται το συμπόσιον των γάμων
μας. Διδάξατέ με και καταστήσατε σταθερωτάτην την προς τον νυμφίον μου αγνήν
αγάπην μου.



Ασ. Ασ.
2,5 στηρίσατέ με ἐν μύροις, στοιβάσατέ με ἐν μήλοις, ὅτι τετρωμένη
ἀγάπης ἐγώ.



Ασ. Ασ.
2,5 Είμαι πληγωμένη από την αγάπην του. Στηρίξατέ με με μύρα. Σωριάστε
μπροστά μου μήλα· η ευωδία των αρωμάτων και η βρώσις των μήλων θα με στηρίξη.



Ασ. Ασ.
2,6 εὐώνυμος αὐτοῦ ὑπὸ τὴν κεφαλήν μου, καὶ ἡ δεξιὰ αὐτοῦ περιλήψεταί
με.



Ασ. Ασ.
2,6 Το αριστερό του χέρι είναι κάτω από την κεφαλήν μου και το δεξί του
χέρι ας με εναγκαλισθή.



Ασ. Ασ.
2,7 ὥρκισα ὑμᾶς, θυγατέρες Ἱερουσαλήμ, ἐν δυνάμεσι καὶ ἐν ἰσχύσεσι τοῦ
ἀγροῦ, ἐὰν ἐγείρητε καὶ ἐξεγείρητε τὴν ἀγάπην, ἕως οὗ θελήσῃ.



Ασ. Ασ.
2,7 Ω θυγατέρες της Ιερουσαλήμ, σας εξορκίζω εις τας θαυμαστάς δυνάμεις
της φύσεως, εις την ωραιότητα των αγρών και των πεδιάδων μη εξυπνήσετε και μη
ανησυχήσετε την αγάπην μου. Αφήσατέ την να κοιμηθή και αναπαυθή, όσον θέλει.



Ασ. Ασ.
2,8 Φωνὴ ἀδελφιδοῦ μου· ἰδοὺ οὗτος ἥκει πηδῶν ἐπὶ τὰ ὄρη, διαλλόμενος
ἐπὶ τοὺς βουνούς.



Ασ. Ασ.
2,8 Ακούω την φωνήν του αγαπημένου μου. Ιδού, αυτός έρχεται πηδών επάνω
εις τα όρη, υπερπηδά τα βουνά και όλα τα εμπόδια.



Ασ. Ασ.
2,9 ὅμοιός ἐστιν ἀδελφιδός μου τῇ δορκάδι ἢ νεβρῷ ἐλάφων ἐπὶ τὰ ὄρη
Βαιθήλ. ἰδοὺ οὗτος ὀπίσω τοῦ τοίχου ἡμῶν παρακύπτων διὰ τῶν θυρίδων, ἐκκύπτων
διὰ τῶν δικτύων.



Ασ. Ασ.
2,9 Ο αδελφός αυτός της ψυχής μου ομοιάζει με ζαρκάδι η με μικρό ελάφι,
εις τα όρη της Βαιθήλ. Ιδού, έφθασε ευρίσκεται έξω από τον τοίχον του σπιτιού
μου. Κυπτει από τας θυρίδας· προσπαθεί δια μέσου των δικτυωτών να ίδη με στοργήν.



Ασ. Ασ.
2,10 ἀποκρίνεται ἀδελφιδός μου, καὶ λέγει μοι· ἀνάστα, ἐλθὲ ἡ πλησίον
μου, καλή μου, περιστερά μου,



Ασ. Ασ.
2,10 Ο αδελφός της καρδιάς μου αποκρίνεται εις εμέ και μου λέγει· σήκω,
έλα κοντά μου, συ η σύντροφός μου, η καλή μου, το περιστέρι μου.



Ασ. Ασ.
2,11 ὅτι ἰδοὺ ὁ χειμὼν παρῆλθεν, ὁ ὑετὸς ἀπῆλθεν, ἐπορεύθη ἑαυτῷ,



Ασ. Ασ.
2,11 Ελα· ο χειμώνας επέρασεν, αι βροχαί έφυγαν στον τόπον των.



Ασ. Ασ.
2,12 τὰ ἄνθη ὤφθη ἐν τῇ γῇ, καιρὸς τῆς τομῆς ἔφθακε, φωνὴ τῆς τρυγόνος
ἠκούσθη ἐν τῇ γῇ ἡμῶν,



Ασ. Ασ.
2,12 Τα άνθη έκαμαν την εμφάνισίν των εις την γην. Ο καιρός του
κλαδεύματος έχει φθάσει. Η φωνή της τρυγόνος ξανακούστηκε πάλιν εις την χώραν
μας.



Ασ. Ασ.
2,13 ἡ συκῆ ἐξήνεγκεν ὀλύνθους αὐτῆς, αἱ ἄμπελοι κυπρίζουσιν, ἔδωκαν
ὀσμήν. ἀνάστα, ἐλθέ, ἡ πλησίον μου, καλή μου, περιστερά μου, καὶ ἐλθέ,



Ασ. Ασ.
2,13 Η συκιά έβγαλε τους ολύνθους της. Αι άμπελοι ανθίζουν και σκορπίζουν
την ευωδίαν των. Σηκω, έλα συ η σύντροφός μου, η καλή μου, η περιστερά μου, έλα



Ασ. Ασ.
2,14 σὺ περιστερά μου, ἐν σκέπῃ τῆς πέτρας, ἐχόμενα τοῦ προτειχίσματος·
δεῖξόν μοι τὴν ὄψιν σου, καὶ ἀκούτισόν με τὴν φωνήν σου, ὅτι ἡ φωνή σου ἡδεῖα,
καὶ ἡ ὄψις σου ὡραία.



Ασ. Ασ.
2,14 συ το περιστέρι μου, που με συστολήν είσαι κρυμμένη κάτω από τον
βράχον, κοντά στο τείχος. Δείξε μου την ωραίαν σου μορφήν. Καμε με να ακούσω την
φωνήν σου, διότι η φωνή σου είναι γλυκεία και η όψις σου ωραία.



Ασ. Ασ.
2,15 πιάσατε ἡμῖν ἀλώπεκας μικροὺς ἀφανίζοντας ἀμπελῶνας, καὶ αἱ ἄμπελοι
ἡμῶν κυπρίζουσιν.



Ασ. Ασ.
2,15 Πιάστε μας τα μικρά αλεπουδάκια, που καταστρέφουν τους αμπελώνας
μας, τώρα που είναι αυτοί επάνω στο άνθος των.



Ασ. Ασ.
2,16 ἀδελφιδός μου ἐμοί, κἀγὼ αὐτῷ, ὁ ποιμαίνων ἐν τοῖς κρίνοις,



Ασ. Ασ.
2,16 Ο αγαπητός μου είναι για μένα και εγώ είμαι γι αυτόν. Αυτός είναι ο
ποιμήν στα στολισμένα με κρίνους λειδάδια.



Ασ. Ασ.
2,17 ἕως οὗ διαπνεύσῃ ἡ ἡμέρα καὶ κινηθῶσιν αἱ σκιαί. ἀπόστρεψον,
ὁμοιώθητι σύ, ἀδελφιδέ μου, τῷ δόρκωνι ἢ νεβρῷ ἐλάφων ἐπὶ ὄρη κοιλωμάτων.



Ασ. Ασ.
2,17 Εως ότου σβήση η ημέρα και αρχίσουν να πέφτουν οι σκιές της νυκτός
γύρισε, αγαπημένε μου, κοντά μου. Μοιάσε με το ζαρκάδι και το νεαρό ελάφι, που
τρέχει στις χαράδρες των ορέων.



ΑΣΜΑ
ΑΣΜΑΤΩΝ 3





Ασ. Ασ.
3,1 Ἐπὶ κοίτην μου ἐν νυξὶν ἐζήτησα ὃν ἠγάπησεν ἡ ψυχή μου· ἐζήτησα
αὐτὸν καὶ οὐχ εὗρον αὐτόν· ἐκάλεσα αὐτόν, καὶ οὐχ ὑπήκουσέ μου.



Ασ. Ασ.
3,1 Επάνω εις την κλίνην μου κατά την νύκτα ανεζήτησα εκείνον, τον
οποίον ηγάπησε και επόθησεν η ψυχή μου. Τον ανεζήτησα, και δεν τον ευρήκα. Τον
εκάλεσα, αλλά δεν άκουσε την φωνήν μου.



Ασ. Ασ.
3,2 ἀναστήσομαι δὴ καὶ κυκλώσω ἐν τῇ πόλει, ἐν ταῖς ἀγοραῖς καὶ ἐν ταῖς
πλατείαις, καὶ ζητήσω ὃν ἠγάπησεν ἡ ψυχή μου. ἐζήτησα αὐτὸν καὶ οὐχ εὗρον αὐτόν.



Ασ. Ασ.
3,2 Θα σηκωθώ από την κλίνην μου, θα τριγυρίσω την πόλιν, τας αγοράς
και τας πλατείας, και θα αναζητήσω εκείνον, που έχει αγαπήσει η ψυχή μου. Αλλά
τον ανεζήτησα παντού, και δεν τον ευρήκα.



Ασ. Ασ.
3,3 εὕροσάν με οἱ τηροῦντες, οἱ κυκλοῦντες ἐν τῇ πόλει. μὴ ὃν ἠγάπησεν
ἡ ψυχή μου ἴδετε;



Ασ. Ασ.
3,3 Με συνήντησαν οι φύλακες, που περιπολούν την πόλιν, και τους
ηρώτησα μήπως είδατε εκείνον, τον οποίον αγαπά η καρδιά μου;



Ασ. Ασ.
3,4 ὡς μικρὸν ὅτε παρῆλθον ἀπ᾿ αὐτῶν, ἕως οὗ εὗρον ὃν ἠγάπησεν ἡ ψυχή
μου· ἐκράτησα αὐτὸν καὶ οὐκ ἀφῆκα αὐτόν, ἕως οὗ εἰσήγαγον αὐτὸν εἰς οἶκον μητρός
μου καὶ εἰς ταμιεῖον τῆς συλλαβούσης με.



Ασ. Ασ.
3,4 Απεμακρύνθην ολίγον από αυτούς. Συνέχισα την αναζήτησίν μου, έως
ότου ευρήκα εκείνον, τον οποίον ηγάπησεν η ψυχή μου. Τον εκράτησα με τα χέρια
μου, δεν τον αφήκα, έως ότου τον έφερα μέσα στο σπίτι της μητρός μου, στο
εσωτερικόν δωμάτιον εκείνης, που με έχει γεννήσει.



Ασ. Ασ.
3,5 ὥρκισα ὑμᾶς, θυγατέρες Ἱερουσαλήμ, ἐν ταῖς δυνάμεσι καὶ ἐν ταῖς
ἰσχύσεσι τοῦ ἀγροῦ, ἐὰν ἐγείρητε καὶ ἐξεγείρητε τὴν ἀγάπην, ἕως ἂν θελήσῃ.



Ασ. Ασ.
3,5 Θυγατέρες Ιερουσαλήμ, σας εξόρκισα και σας εξορκίζω εις τας
μυστηριώδεις και ζωογόνους δυνάμεις της φύσεως και των αγρών, να μη εξυπνήσετε,
να μη ανησυχήσετε την αγάπην μου. Αφήσατέ την να κοιμηθή, όσον θέλει.



Ασ. Ασ.
3,6 Τίς αὕτη ἡ ἀναβαίνουσα ἀπὸ τῆς ἐρήμου ὡς στελέχη καπνοῦ τεθυμιαμένη
σμύρναν καὶ λίβανον ἀπὸ πάντων κονιορτῶν μυρεψοῦ;



Ασ. Ασ.
3,6 Ποιά είναι αυτή, που ανεβαίνει από την έρημον σαν ανάερη στήλη
θυμιάματος σμύρνας και λιβάνου και όλων των ευωδών ουσιών, που κατασκευάζει ο
μυροποιός;



Ασ. Ασ.
3,7 ἰδοὺ ἡ κλίνη τοῦ Σαλωμών, ἑξήκοντα δυνατοὶ κύκλῳ αὐτῆς ἀπὸ δυνατῶν
Ἰσραήλ,



Ασ. Ασ.
3,7 Ιδού το μεγαλοπρεπές φορείον του Σολομώντος. Εξήντα δυνατοί άνδρες
από τους ισχυρούς του Ισραήλ ολόγυρα από αυτό.



Ασ. Ασ.
3,8 πάντες κατέχοντες ῥομφαίαν, δεδιδαγμένοι πόλεμον, ἀνὴρ ῥομφαία
αὐτοῦ ἐπὶ μηρὸν αὐτοῦ ἀπὸ θάμβους ἐν νυξί.



Ασ. Ασ.
3,8 Ολοι κρατούν ρομφαίαν. Εχουν γυμνασθή στον πόλεμον. Ο καθένας τους
φέρει ζωσμένην την ρομφαίαν και κρεμασμένην στον μηρόν του, έτοιμος να την
χρησιμοποίηση δια κάθε αιφνίδιον νυκτερινόν κίνδυνον.



Ασ. Ασ.
3,9 φορεῖον ἐποίησεν ἑαυτῷ ὁ βασιλεὺς Σαλωμὼν ἀπὸ ξύλων τοῦ Λιβάνου·



Ασ. Ασ.
3,9 Κατεσκεύασεν ο Σολομών φορείον δια τον εαυτόν του από τα ευώδη ξύλα
του Λιβάνου.



Ασ. Ασ.
3,10 στύλους αὐτοῦ ἐποίησεν ἀργύριον καὶ ἀνάκλιτον αὐτοῦ χρύσεον·
ἐπίβασις αὐτοῦ πορφυρᾶ, ἐντὸς αὐτοῦ λιθόστρωτον, ἀγάπην ἀπὸ θυγατέρων Ἱερουσαλήμ.



Ασ. Ασ.
3,10 Οι κίονες του φορείου του είναι αργυροί, το ανάκλιντρον ολόχρυσον,
τα στηρίγματα αυτού ολοπόρφυρα. Μέσα στο φορείον κεντητόν, ψηφιδωτόν, λαμπρόν
δάπεδον, έργον και δώρον της αγάπης των θυγατέρων της Ιερουσαλήμ.



Ασ. Ασ.
3,11 θυγατέρες Σιών, ἐξέλθατε καὶ ἴδετε ἐν τῷ βασιλεῖ Σαλωμὼν ἐν τῷ
στεφάνῳ, ᾧ ἐστεφάνωσεν αὐτὸν ἡ μήτηρ αὐτοῦ ἐν ἡμέρᾳ νυμφεύσεως αὐτοῦ καὶ ἐν
ἡμέρᾳ εὐφροσύνης καρδίας αὐτοῦ.



Ασ. Ασ.
3,11 Θυγατέρες της Σιών, εβγάτε και ίδετε τον βασιλέα Σολομώντα φέροντα
εις την κεφαλήν του στεφανον, με τον οποίον τον εστεφάνωσεν η μητέρα του κατά
την ημέραν του γάμου του, κατά την ημέραν που ηγαλλίασε και ευφράνθη η καρδία
του.



ΑΣΜΑ
ΑΣΜΑΤΩΝ 4





Ασ. Ασ.
4,1 Ἰδοὺ εἶ καλή, ἡ πλησίον μου, ἰδοὺ εἶ καλή. ὀφθαλμοί σου περιστεραὶ
ἐκτὸς τῆς σιωπήσεώς σου. τρίχωμά σου ὡς ἀγέλαι τῶν αἰγῶν, αἳ ἀπεκαλύφθησαν ἀπὸ
τοῦ Γαλαάδ.



Ασ. Ασ.
4,1 Ιδού, είσαι ωραία συ, η σύντροφος της ζωής μου. Είσαι ωραία. Τα
μάτια σου είναι ωσάν δύο περιστέρια, πίσω από την διαφανή καλύπτραν του προσώπου
σου. Αι τρίχες της κεφαλής σου μοιάζουν με τας αγέλας των αιγών, αι οποίαι
εφάνησαν, να έρχωνται σαν κύματα από την Γαλαάδ.



Ασ. Ασ.
4,2 ὀδόντες σου ὡς ἀγέλαι τῶν κεκαρμένων, αἳ ἀνέβησαν ἀπὸ τοῦ λουτροῦ,
αἱ πᾶσαι διδυμεύουσαι, καὶ ἀτεκνοῦσα οὐκ ἔστιν ἐν αὐταῖς.



Ασ. Ασ.
4,2 Τα δόντια σου είναι λευκά, ωσάν τας αγέλας των φρεσκοκουρεμένων
προβάτων, που εξήλθαν μόλις προ ολίγου αυτό το λουτρόν. Ολαι με δίδυμα, κανένα
από αυτά δεν μένει στείρον.



Ασ. Ασ.
4,3 ὡς σπαρτίον τὸ κόκκινον χείλη σου, καὶ ἡ λαλιά σου ὡραία, ὡς
λέπυρον ῥοᾶς μῆλόν σου ἐκτὸς τῆς σιωπήσεώς σου.



Ασ. Ασ.
4,3 Τα χείλη σου είναι ωσάν το κόκκινο σειρίτι, και η λαλιά σου ωραία.
Καθε παρειά σου, πίσω από την διαφανή καλύπτραν του προσώπου σου, μοιάζει με
ροδαλόν ήμισυ τμήμα ροδιού.



Ασ. Ασ.
4,4 ὡς πύργος Δαυΐδ τράχηλός σου, ὁ ᾠκοδομημένος εἰς θαλπιώθ· χίλιοι
θυρεοὶ κρέμανται ἐπ᾿ αὐτόν, πᾶσαι βολίδες τῶν δυνατῶν.



Ασ. Ασ.
4,4 Ο τράχηλός σου μοιάζει σαν τον ωραίον υψηλόν πύργον του Δαβίδ, ο
οποίος έχει οικοδομηθή εις περίοπτον θέσιν. Χιλιαι μεγάλαι ασπίδες κρέμονται από
αυτόν· πλήθος βέλη και ακόντια δια τους στρατιώτας.



Ασ. Ασ.
4,5 δύο μαστοί σου ὡς δύο νεβροὶ δίδυμοι δορκάδος οἱ νεμόμενοι ἐν
κρίνοις.



Ασ. Ασ.
4,5 Οι δύο μαστοί σου μοιάζουν σαν δυό νεβρούς, δίδυμα ζαρκάδια, που
βόσκουν ανάμεσα εις τα κρίνα.



Ασ. Ασ.
4,6 ἕως οὗ διαπνεύσῃ ἡμέρα καὶ κινηθῶσιν αἱ σκιαί, πορεύσομαι ἐμαυτῷ
πρὸς τὸ ὄρος τῆς σμύρνης καὶ πρὸς τὸν βουνὸν τοῦ Λιβάνου.



Ασ. Ασ.
4,6 Μέχρις ότου αρχίση να σβήνη η ημέρα και να πίπτουν αι σκιαι της
νυκτός, θα μεταβώ εγώ στον λόφον της σμύρνας, προς το βουνό του Λιβάνου.



Ασ. Ασ.
4,7 ὅλη καλὴ εἶ, πλησίον μου, καὶ μῶμος οὐκ ἔστιν ἐν σοί.



Ασ. Ασ.
4,7 Συντροφέ μου, όλη είσαι ωραία. Δεν υπάρχει κανένα ψεγάδι εις σέ.



Ασ. Ασ.
4,8 δεῦρο ἀπὸ Λιβάνου, νύμφη, δεῦρο ἀπὸ Λιβάνου· ἐλεύσῃ καὶ διελεύσῃ
ἀπὸ ἀρχῆς πίστεως, ἀπὸ κεφαλῆς Σανὶρ καὶ Ἐρμών, ἀπὸ μανδρῶν λεόντων, ἀπὸ ὀρέων
παρδάλεων.



Ασ. Ασ.
4,8 Ελα κοντά μου από τον Λιβανον, ω νύμφη μου. Φυγε από τον Λιβανον
και έλα. Ελα προσπέρασε την υψηλήν κορυφήν του βουνού, την κορυφήν του Σανίρ και
του Ερμών, όπου υπάρχουν τα κρησφύγετα των λεόντων, το όρη όπου φωληάζουν αι
παρδάλεις.



Ασ. Ασ.
4,9 ἐκαρδίωσας ἡμᾶς, ἀδελφή μου νύμφη· ἐκαρδίωσας ἡμᾶς ἑνὶ ἀπὸ ὀφθαλμῶν
σου, ἐν μιᾷ ἐνθέματι τραχήλων σου.



Ασ. Ασ.
4,9 Αδελφή μου και νύμφη μου, αιχμαλώτισες την καρδίαν μας. Με ένα
βλέμμα των οφθαλμών σου αιχμαλώτισες τας καρδίας μας· με ένα από τα κοσμήματα
του τραχήλου σου.



Ασ. Ασ.
4,10 τί ἐκαλλιώθησαν μαστοί σου, ἀδελφή μου νύμφη; τί ἐκαλλιώθησαν μαστοί
σου ἀπὸ οἴνου, καὶ ὀσμὴ ἱματίων σου ὑπὲρ πάντα τὰ ἀρώματα;



Ασ. Ασ.
4,10 Νυμφη και αδελφή μου, διατί είναι τόσον ωραία τα στήθη σου; Διατί οι
μαστοί σου είναι μεθυστικώτεροι από τον οίνον και η ευωδία των ενδυμάτων σου
ανωτέρα από όλα τα αρώματα;



Ασ. Ασ.
4,11 κηρίον ἀποστάζουσι χείλη σου, νύμφη· μέλι καὶ γάλα ὑπὸ τὴν γλῶσσάν
σου, καὶ ὀσμὴ ἱματίων σου ὡς ὀσμὴ Λιβάνου.



Ασ. Ασ.
4,11 Μέλι κηρήθρας στάζουν τα χείλη σου, ω νύμφη μου. Μέλι και γάλα
ρέουν, οι γλυκείς λόγοι σου, κάτω από την γλώσσαν σου. Το άρωμα των ιματίων σου
είναι ωσάν την ευωδίαν του Λιβάνου.



Ασ. Ασ.
4,12 κῆπος κεκλεισμένος, ἀδελφή μου νύμφη, κῆπος κεκλεισμένος, πηγὴ
ἐσφραγισμένη.



Ασ. Ασ.
4,12 Αδελφή μου και νύμφη μου, σεμνή και ωραία, είσαι κήπος κλεισμένος,
κήπος κλεισμένος και πηγή εσφραγισμένη.



Ασ. Ασ.
4,13 ἀποστολαί σου παράδεισος ῥοῶν μετὰ καρποῦ ἀκροδρύων, κύπροι μετὰ
νάρδων,



Ασ. Ασ.
4,13 Τα βλαστάνοντα στον κήπον σου, είναι ωσάν ωραίες ροδιές με
κρεμασμένους τους καρπούς των εις τα ακρινά βλαστάρια των. Μοιάζουν με ανθισμένο
αμπέλι και νάρδους.



Ασ. Ασ.
4,14 νάρδος καὶ κρόκος, κάλαμος καὶ κιννάμωμον μετὰ πάντων ξύλων τοῦ
Λιβάνου, σμύρνα ἀλὼθ μετὰ πάντων πρώτων μύρων.



Ασ. Ασ.
4,14 Αρωματικός νάρδος και κρόκος ανθούν εκεί, κανέλλα και κιννάμωμον και
όλα τα δένδρα του Λιβάνου, η αρωματική σμύρνα, η αλόη και όλα τα εξαίρετα μύρα.



Ασ. Ασ.
4,15 πηγὴ κήπου καὶ φρέαρ ὕδατος ζῶντος καὶ ῥοιζοῦντος ἀπὸ τοῦ Λιβάνου.



Ασ. Ασ.
4,15 Μέσα στον κήπον υπάρχει φρέαρ και πηγή, που αναβλύζει ολοδροσον
νερό· καταρράκτης, που με βουητό κατεβαίνει από τον Λιβανον.



Ασ. Ασ.
4,16 Ἐξεγέρθητι, βοῤῥᾶ, καὶ ἔρχου, νότε, διάπνευσον κῆπόν μου, καὶ
ῥευσάτωσαν ἀρώματά μου· καταβήτω ἀδελφιδός μου εἰς κῆπον αὐτοῦ καὶ φαγέτω καρπὸν
ἀκροδρύων αὐτοῦ.



Ασ. Ασ.
4,16 Σηκω άνεμε του βορρά, έλα και συ άνεμε του νότου, πνεύσατε στον
κήπον μου. Ας διαλυθούν παντού τα αρώματά μου, ας κατεβή ο αγαπητός μου στον
κήπον μου και ας φάγη τους ωρίμους καρπούς, που κρέμονται από τους βλαστούς των
δένδρων μου.





ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΕΔΩ





Άσμα Ασμάτων – Διαβάστε το





http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=9372